Έκθεση ΟΟΣΑ: Αυξήστε κατά 3 χρόνια, τα όρια ηλικίας

Η μεγάλη βόμβα είναι για τους εργαζομένους, καθώς ο ΟΟΣΑ τούς λέει ότι πληρώνουν εισφορές για σύνταξη που δεν πρόκειται να πάρουν, ακόμη κι αν δουλεύουν μέχρι τα 70 τους!

Σήμα για σαρωτικές ανατροπές στο ασφαλιστικό με αύξηση ορίων ηλικίας κατά 2-3 έτη και αλλαγή στον υπολογισμό των συντάξεων στέλνει στην Ελλάδα η τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ, με έμμεση αναφορά μάλιστα για μειώσεις στις χαμηλές συντάξεις που έμειναν  «προστατευμένες» από τις περικοπές του Μνημονίου!
 
Στην 370 σελίδων έκθεση για τα συνταξιοδοτικά συστήματα σε 34 χώρες-μέλη του, την οποία εξασφάλισε και αποκαλύπτει σήμερα ο Τύπος της Κυριακής, ο διεθνής οργανισμός φωτογραφίζει στο κεφάλαιο για την Ελλάδα την κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, την πλήρη αλλαγή του σημερινού τρόπου υπολογισμού των συντάξεων, αλλά και νέες μειώσεις προσεχώς!
 
Η έκθεση εκδόθηκε μόλις την περασμένη εβδομάδα, για την ακρίβεια στις 26 Νοεμβρίου, και οι παρατηρήσεις-συστάσεις για την Ελλάδα βρίσκονται σε τρία σημεία:

1.  Η δαπάνη για συντάξεις, παρότι μειώθηκε στο 15%  του ΑΕΠ από το 25% που ήταν πριν γίνουν οι μειώσεις, εντούτοις παραμένει υψηλή σε σχέση με το 11% του ΑΕΠ, που δαπανούν κατά μέσο όρο για συντάξεις οι χώρες του ΟΟΣΑ.
2.  Παρά τις αλλαγές στο ασφαλιστικό, η μέση ηλικία αποχώρησης των ανδρών, με στοιχεία έτους 2012, είναι στα 61,9 έτη, ενώ οι γυναίκες συνταξιοδοτούνται κατά μέσο όρο λίγο μετά τα 60 (60,3 έτη), όταν η μέση ηλικία αποχώρησης για σύνταξη στις χώρες του ΟΟΣΑ είναι 64,2 έτη για τους άνδρες και 63,1 έτη για τις γυναίκες. Μάλιστα, κατατάσσει τη χώρα μας ανάμεσα στις 5 με τα πιο χαμηλά όρια ηλικίας ανάμεσα στα 34 κράτη που εκπροσωπούνται στο διεθνή οργανισμό. Στην πράξη ο ΟΟΣΑ δείχνει ξεκάθαρα ότι έρχεται και άλλη αύξηση στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης εν όψει μάλιστα των αλλαγών στο ασφαλιστικό που πρόκειται να συζητηθούν εντός του 2014. Στο στόχαστρο μπαίνουν οι πρόωρες συντάξεις και εκεί, αν κρίνει κανείς από τη σύγκριση που κάνει ο οργανισμός, θα πρέπει να αναμένεται μια μέση αύξηση κατά 2 έτη.
3.  Ο τρόπος υπολογισμού των κύριων συντάξεων θα πρέπει να αλλάξει και το σημερινό σύστημα που δίνει σύνταξη με βάση τα τελευταία καλύτερα μισθολογικά έτη θα πρέπει να αντικατασταθεί από τον υπολογισμό σύνταξης με βάση τις εισφορές ολόκληρου του εργασιακού βίου. Είναι η πρώτη φορά που ο ΟΟΣΑ αναφέρεται στον υπολογισμό των συντάξεων και μάλιστα πριν ακόμη αρχίσουν να ισχύουν οι αλλαγές που έχουν ψηφιστεί να εφαρμοστούν από την 1η/1/2015. Η αναφορά του, δε, στην αντικατάσταση του σημερινού συστήματος παραπέμπει ευθέως στην αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων τόσο στο ΙΚΑ όσο και στο Δημόσιο. Ο λόγος που ο ΟΟΣΑ προτείνει τον υπολογισμό συντάξεων με βάση τις εισφορές όλου του εργασιακού βίου είναι επειδή θεωρεί πως έτσι, αφενός, θα περιοριστεί η απόκρυψη εισοδημάτων και, αφετέρου, θα είναι πιο αντιπροσωπευτικό το ποσό που θα παίρνουν οι εργαζόμενοι, με βάση ό,τι έχουν πραγματικά πληρώσει.

 
 
 
 
Η πραγματική ρουκέτα όμως στα όσα αναφέρονται για το ελληνικό συνταξιοδοτικό σύστημα είναι αυτή που «σημαδεύει» τις χαμηλές συντάξεις, καθώς όπως αναφέρεται στο επίμαχο απόσπασμα: «Από τις μειώσεις συντάξεων που έχουν γίνει έχουν προστατευθεί σημαντικά τα χαμηλά ποσά»!
Και εξηγεί ότι αυτό έχει ως αποτέλεσμα να έχουν αναστραφεί πλήρως τα ποσοστά αναπλήρωσης, καθώς όσοι είχαν υψηλούς μισθούς και πλήρωσαν περισσότερες εισφορές στα Ταμεία είδαν τις συντάξεις τους να πέφτουν ακόμη και στο 50%, ενώ όσοι πλήρωσαν λιγότερες εισφορές και εργάστηκαν για μικρότερο διάστημα προστατεύτηκαν από τις μεγάλες μειώσεις.
 
Η αναφορά του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης-ΟΟΣΑ στο θέμα των περικοπών δεν είναι τυχαία, αλλά αντίθετα έχει και το χαρακτήρα της υπόδειξης προς την κυβέρνηση ότι οι μέχρι τώρα επιλογές στις μειώσεις συντάξεων δεν έγιναν με το σωστό τρόπο, καθώς ανέτρεψαν τους κανόνες του ασφαλιστικού συστήματος, προστατεύοντας περισσότερο τις χαμηλές συντάξεις και τιμωρώντας υπέρμετρα όσους είχαν πληρώσει μεγαλύτερες εισφορές.
 
Αυτό φαίνεται και στον πίνακα που δημοσιεύεται στην σελίδα 131 της έκθεσης με τα ποσοστά αναπλήρωσης των συντάξεων, όπου στην Ελλάδα μετά τις περικοπές που έγιναν παρατηρείται το εξής ασφαλιστικό παράδοξο, όσοι έχουν μικρό εισόδημα να έχουν ποσοστό αναπλήρωσης του μισθού από σύνταξη στο 75%, ενώ οι εργαζόμενοι με υψηλότερο εισόδημα και μεγαλύτερες εισφορές έχουν αναπλήρωση 48%. Η μέση κατηγορία, δε, των ασφαλισμένων, όσοι δηλαδή βρίσκονται στο μέσο εισόδημα που κατά τον ΟΟΣΑ προσδιορίζεται με τιμές του 2011 στα 20.100 ευρώ, έχουν ποσοστό αναπλήρωσης μισθού από σύνταξη κοντά στο 54%.
 
Η κατηγορία αυτή είναι και η πιο επικίνδυνη να περιέλθει σε φτώχεια τα επόμενα χρόνια, παρατηρεί ο ΟΟΣΑ, και αυτό επειδή για τους φτωχούς συνταξιούχους το σύστημα θα εξακολουθήσει να συμβάλλει στις βασικές τους ανάγκες (περίθαλψη) και για να γίνει αυτό θα πρέπει να μεταφερθούν πόροι από το πιο εύπορο τμήμα των συνταξιούχων. Ετσι, το επίπεδο των συντάξεων θα υποχωρεί προκειμένου να εξασφαλίζονται πόροι για τους πλέον ασθενέστερους!
 
Το πιο ανησυχητικό, όμως, και ως ένα βαθμό το τι μέλλει γενέσθαι, βρίσκεται στο απόσπασμα της έκθεσης που αναφέρει ότι τα πράγματα δεν θα καλυτερέψουν αλλά θα γίνουν χειρότερα! Και ότι οι χαμηλές συντάξεις θα γίνουν ακόμη χαμηλότερες με νέες μειώσεις στα επόμενα έτη, ενώ η μεγάλη βόμβα είναι για τους εργαζομένους, καθώς ο ΟΟΣΑ τούς λέει κατά το κοινώς λεγόμενο ότι πληρώνουν εισφορές για σύνταξη που δεν πρόκειται να πάρουν, ακόμη κι αν δουλεύουν μέχρι τα 70 τους!
 
Η μόνη σαφής σύσταση που κάνει στην έκθεσή του ο διεθνής οργανισμός προς όλα τα κράτη -και φυσικά και την Ελλάδα- είναι ότι από τώρα οι εργαζόμενοι θα πρέπει να αποταμιεύουν ένα ποσό για να μπορούν να ζήσουν στα γεράματα, καθώς οι συντάξεις θα βαίνουν χρόνο με το χρόνο μειούμενες!
 
Οι μεγάλοι χαμένοι από τις επερχόμενες σαρωτικές αλλαγές θα είναι οι εργαζόμενοι σε ηλικίες 35-55 ετών που ήδη βγαίνουν στη σύνταξη με τις μεταβατικές διατάξεις που έχουν ψηφιστεί και ισχύουν από το 2010 και παρέμειναν με το νόμο 4093/12. Παρότι ο νόμος  4093/12 αύξησε τα γενικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης κατά 2 έτη, ήτοι από τα 60 στα 62 και από τα 65 στα 67, εντούτοις και «εσωτερικά» του ασφαλιστικού συστήματος έχουν διατηρηθεί και ισχύουν τα παλιά και χαμηλότερα όρια ηλικίας για σύνταξη, που σπεύδουν να τα αξιοποιήσουν φυσικά κατά χιλιάδες οι εργαζόμενοι για να προλάβουν τα χειρότερα.
 
Η έξοδος πανικού όμως ζημιώνει το σύστημα, αλλά αυτή τη στιγμή, όπως φαίνεται, ένας μεγάλος αριθμός ασφαλισμένων βλέπει την έξοδο για σύνταξη ως μια σίγουρη πηγή εισοδήματος που δεν ξέρει αν θα την έχει ως εργαζόμενος. Για το λόγο αυτό κάνει χρήση του νόμου που του επιτρέπει να συνταξιοδοτείται πρόωρα και πολύ πριν από τα 60.



ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ
kkatikos@e-typos.com
 


Δημοσιεύεται στον Τύπο της Κυριακής