Του Γιωργου Παγουλατου*
Ο άνθρωπος περπατά ανυποψίαστος στον δρόμο όταν ξαφνικά τον πλησιάζουν τρεις αγριεμένοι τύποι. «Πες μας ρε φίλε», του λένε, «είσαι μαζί μας ή με τους άλλους;». «Μαζί σας, μαζί σας», απαντά σαστισμένος ο ανθρωπάκος. «Εχασες φιλαράκο, εμείς είμαστε οι άλλοι».
Σε καμία άλλη περίοδο στην πρόσφατη ελληνική ιστορία οι πολίτες δεν βρέθηκαν αντιμέτωποι με τόσο εκβιαστικού χαρακτήρα πολιτικά διλήμματα. Ποτέ ίσως άλλοτε δεν υποχρεώθηκαν να επιλέξουν ανάμεσα σε τόσο ανεπιθύμητες πολιτικές εναλλακτικές. Ποτέ επίσης άλλοτε τόσες πολιτικές δυνάμεις και διαμορφωτές της κοινής γνώμης δεν διαγκωνίζονταν τόσο έντονα ποιος θα εκστομίσει τις πιο εξωφρενικές υπερβολές,
με τόσο πολλούς ανθρώπους στην κοινωνία έτοιμους να τους πάρουν στα σοβαρά και να παθιαστούν με τις έξαλλες παλαβομάρες τους.
«Οι δυνάμεις κατοχής κατέλαβαν το Ραδιομέγαρο. Ο,τι μεταδίδεται από εδώ και πέρα είναι προπαγάνδα της τρόικας, μην τους πιστεύετε», διακήρυξε ο αρχηγός των ANΕΛ, μιμούμενος τον τελευταίο εκφωνητή της ελληνικής ραδιοφωνίας την 27η Απριλίου του 1941. Για «τη μαύρη μέρα της 7ης Νοεμβρίου 2013 που πήρε τη θέση της δίπλα στη 17η Νοεμβρίου 1973» μίλησε η κ. Ζωή Κωνσταντοπούλου, που η μετριοπάθεια κι η πραότητα δεν αποτέλεσαν ποτέ τις περιφανέστερες αρετές της. Είμαστε πράγματι έθνος που παρήγαγε περισσότερη ιστορία από όση μπορούσε να καταναλώσει, αλλά τελευταία παράγεται περισσότερη ανοησία από όση θα μπορούσε κανένας να αντέξει. Τι χούντα του Μεταξά και του Παπαδόπουλου, τι μεσαίωνα, τι γερμανοτσολιάδες και τανκς και γερμανική κατοχή, όλα τα ακούσαμε.
Ολες αυτές οι εξωφρενικές, πέραν κάθε μέτρου και λογικής, αντιδράσεις ακολούθησαν την εκδήλωση του αυτονόητου. Που ήταν η επιβολή της νομιμότητας, η άρση από τις δυνάμεις του κράτους της παράνομης κατάληψης της ΕΡΤ από τους πρώην εργαζόμενους, προκειμένου στις εγκαταστάσεις να λειτουργήσει ο νέος φορέας Δημόσιας Τηλεόρασης. Πόσο δύσκολο είναι να δεχτεί κανείς αυτή την αυτονόητη αλήθεια, ότι η ανάκτηση της δημόσιας περιουσίας από το κράτος, παραμονές μάλιστα της ελληνικής Προεδρίας της Ε.Ε., δεν είναι ούτε πραξικόπημα ούτε κατάλυση του Συντάγματος αλλά επιβολή του νόμου και της λογικής;
Ομως το μενού της Δημοκρατίας είναι επιβαρυμένο όταν η ποιότητα των επιλογών πάσχει. Γιατί η άρση της κατάληψης ήταν η τελευταία πράξη μιας θλιβερής ιστορίας, που ξεκίνησε με την άκομψη, βάναυση και ταπεινωτική για όλους τους εργαζομένους της ΕΡΤ πράξη της κυβέρνησης, στις 11 Ιουνίου, να ρίξει μαύρο στην ΕΡΤ και να την κλείσει στον αέρα. Με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο τότε να εμφανίζεται ως αρχάγγελος της κάθαρσης της «αμαρτωλής» ΕΡΤ, στις αμαρτίες της οποίας είχε κι ο ίδιος καθοριστικά συμβάλει φορτώνοντάς την με πολιτικές παρεμβάσεις και φαύλες επιλογές. Η πράξη του είχε κάτι από την έκκληση του πατροκτόνου για επιείκεια του δικαστηρίου επειδή έχει μείνει ορφανός. Ομως, τι θλίψη, και το μαύρο αυτό στην ΕΡΤ είχε κι αυτό τη δική του προϊστορία. Τις αλλεπάλληλες προσπάθειες σοβαρής εξυγίανσης (σχέδιο Μόσιαλου-Αλιβιζάτου κ.λπ.), που άθλιοι συνδικαλιστές της ΕΡΤ, με την αμέριστη στήριξη της αντιπολίτευσης, απέρριπταν τη μια μετά την άλλη, με συνεχείς καταχρηστικές απεργίες, φτάνοντας στο σημείο να κόψουν και τον πρωθυπουργό στον αέρα. Μπλοκάροντας κάθε προσπάθεια εξυγίανσης του φορέα, επέφεραν ως αναπόφευκτη την ίδρυση νέου μέσα από την πλήρη κατάργηση του προηγούμενου. Θλιβερές επιλογές, θλιβερή προϊστορία, τώρα τουλάχιστον υπάρχει ελπίδα ότι στήνεται μια νέα Δημόσια Τηλεόραση σε σοβαρές βάσεις.
Αλλά εδώ βρίσκεται το πρόβλημα, και η δομή του θλιβερού διλήμματος του πολίτη. Από τη μια, η κυβέρνηση του επιβάλλει το οδυνηρά αναγκαίο, το οποίο όμως κατέστη αναπόφευκτο λόγω και των δικών της λανθασμένων προηγούμενων επιλογών. Κι από την άλλη, η αντιπολίτευση αντιπροτείνει το οργισμένα απορριπτικό, που υπόσχεται πάντως μια εκτονωτική ικανοποίηση, ή το γαργαλιστικά ανέφικτο, που αν πραγματοποιείτο θα απέβαινε ολοσχερώς καταστροφικό. Και έτσι, ανάμεσα στους αναξιόπιστους διαχειριστές του «στιβαρού» ρεαλιστικού μονόδρομου και στους υπερφίαλους δημοκόπους ενός απροσδιόριστου, τυχοδιωκτικού «άλλου δρόμου», ο ορθολογικός προοδευτικός πολίτης στέκει βουβός και σαστισμένος. Σπουδαία επιλογή...
Και τα εκβιαστικά διλήμματα εξακτινώνονται παντού. Μια κυβέρνηση που σέρνει τα πόδια της όταν είναι να μαζέψει τον μαύρο πλούτο από τις τράπεζες της Ελβετίας, ενώ λιώνει στους φόρους την έντιμη μεσαία τάξη; Ή μια υπερφίαλη αντιπολίτευση που αντιδρά σε κάθε προοδευτικό φόρο ακίνητης περιουσίας και υπόσχεται τα πάντα χωρίς μια ελάχιστη εξήγηση για το πού θα βρει τα λεφτά; Οριζόντιες, χωρίς αξιολόγηση, απολύσεις πανεπιστημιακών υπαλλήλων, ή κλειστά πανεπιστήμια; Νεοναζί τραμπούκους, ή μπαχαλάκηδες κουκουλοφόρους; Το υφεσιακό αλλά ακριβές κι επεξεργασμένο οικονομικό σχέδιο της τρόικας; Ή το ανύπαρκτο εθνικό αναπτυξιακό σχέδιο των εγχώριων πολιτικών δυνάμεων;
Θα ήταν μια αυθόρμητη αλλά ελάχιστα χρήσιμη αντίδραση αν μπορούσε κανείς να απαντήσει: τίποτα από τα δυο. Είναι προφανής η απουσία ενός ορθολογικού μεσαίου χώρου, κραυγαλέο το κενό ενός αξιόπιστου σχεδίου, επείγουσα η ανάγκη σοβαρής πολιτικής εναλλακτικής.
* Ο κ. Γιώργος Παγουλάτος είναι καθηγητής Ευρωπαϊκής Πολιτικής και Οικονομίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και επισκέπτης καθηγητής στο Κολέγιο της Ευρώπης. |
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου