Ο Joseph Stiglitz έγραφε, πρόσφατα, σ’ ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο του (project-syndicate) ό,τι για το πρόβλημα της υπερχρέωσης, δεν ευθύνονται μόνον οι δανεισθέντες, αλλά και οι δανειστές! Διότι οι τελευταίοι ήξεραν την κατάσταση, αλλά και τις δυνατότητες αυτών που δάνειζαν!
«Το αυτό ισχύει και δι’ ημάς»! Όταν μετά τις εκλογές του 2009, το δίδυμο «Παπανδρέου-Παπακωνσταντίνου» έκανε ό,τι μπορούσε για να …αυξήσει το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού
και οι Ευρωπαίοι δήλωναν «έκπληκτοι» με τα οικονομικά μας, λές και μόλις κατέβηκαν από τον πλανήτη…..Άρη, γράφαμε ό,τι το επιχείρημα «δεν ξέρω, δεν γνωρίζω» είναι για …αφελείς. Γιατί όλοι ήξεραν και όλοι γνώριζαν! Απλώς τους βόλευε να κάνουν πως δεν βλέπουν! Όμως, εμείς οι …έξυπνοι, επιλέξαμε να σηκώσουμε το χέρι και να τους προκαλέσουμε να …δούν . Και όχι μόνον αυτό! Όπως, ενθυμείσθε ο τότε Πρωθυπουργός, από τη μια δήλωνε ό,τι ….παρέλαβε καμένη γή, αλλά από την άλλη μοίραζε επίδομα «κοινωνικής αλληλεγγύης» ύψους ενός δίς! Παράλληλα, δύο από τα «αστέρια» της Κυβέρνησης του, η κα Κατσέλη και κα Μπιρμπίλη, ακύρωναν εισπρακτικά μέτρα της προηγούμενης Κυβέρνησης. Το έλλειμμα έπρεπε να δείχνει μεγαλύτερο για να δικαιολογηθεί η κατακραυγή των αγορών και η ανάγκη προσφυγής στο ΔΝΤ.
Μέθοδος …τακτοποίησης
Θεώρησα χρήσιμη αυτή την επανάληψη γιατί εδώ και μερικούς μήνες έχουμε αναγάγει σε ….εθνικό στόχο, τη «δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος»! Βγαίνουν, λοιπόν, τα κόμματα της αντιπολίτευσης (και μερικοί της από εδώ πλευράς) και επιτίθενται στον Πρωθυπουργό και το Οικονομικό επιτελείο της Κυβέρνησης ότι κοροϊδεύουν τον κόσμο και πως δεν υπάρχει κανένα πλεόνασμα. Το βασικό τους επιχείρημα είναι ότι η Κυβέρνηση με «δημιουργική λογιστική» και μη πληρώνοντας τις οφειλές του κράτους προς τους ιδιώτες, παρουσιάζει μια «μαγική εικόνα». Συγνώμη, αλλά ειλικρινά νομίζουμε ότι η τρόϊκα και οι δανειστές μας δεν ξέρουν για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές;
Προφανώς και γνωρίζουν! Όπως γνώριζαν και το 2009! Όπως, ήξεραν και τα στοιχεία με τα οποία μπήκαμε στην ΟΝΕ. Δεν ξύπνησαν από λήθαργο, ούτε είναι οι «κουτόφραγκοι» που ξεγελάσαμε εμείς οι πονηροί «γάτοι»!
Η ιστορία με τις καταγραφές στους εθνικούς λογαριασμούς, είναι μια μέθοδος «λογιστικής τακτοποίησης», που κάθε φορά εξυπηρετεί συγκεκριμένες σκοπιμότητες και πολιτικές. Σημειώνω ενδεικτικά αυτό που αναφέρει το πρώην εκλεκτό τέκνο του πρώην Πρωθυπουργού της «ισχυρής Ελλάδος» Κ. Σημίτη σε «ανοικτή επιστολή» του προς την κ Μέρκελ σχετικά με την εκπλήρωση των κριτηρίων του Μάαστριχτ. «Η Γαλλία έβγαλε τα ασφαλιστικά ταμεία από το Δημόσιο, το Βέλγιο εξαγόρασε τον χρυσό της Κεντρικής Τράπεζας, η δική σας χώρα έβγαλε τα νοσοκομεία από τον προϋπολογισμό και απέκρυψε τα δημοσιονομικά ελλείμματα των Κρατιδίων.»
«Όπερ έδει δείξαι!»
Η κυβέρνηση, λοιπόν, «δημιουργεί» το «πρωτογενές πλεόνασμα» με βάση τη μέθοδο που συμφώνησε με την τρόϊκα! Τόσο δύσκολο είναι να το καταλάβουμε; Προσωπικά, δεν συμφωνώ (όπως και πολλοί άλλοι υποθέτω) με τη μέθοδο αυτή, αλλά ουδεμία αξία έχει η άποψή μου, από τη στιγμή που την αποδέχεται η τρόϊκα! Την αποδέχονται και οι αγορές!
Επί της ….διαδικασίας τώρα, αν η τρόϊκα θέλει να δημιουργήσουμε αυτό το «πρωτογενές πλεόνασμα», για να χαλαρώσει τους όρους του μνημονίου, να εισηγηθεί ελάφρυνση του χρέους και να συνεχίσει τον δανεισμό της χώρας μέχρι να …βγούμε στις αγορές, αυτοί που διαφωνούν έχουν να προτείνουν κάτι διαφορετικό; Εδώ, ακόμα και ο, εσχάτως…θεοσεβούμενος, αρχηγός της μείζονος αντιπολίτευσης έχει αποσύρει από το λεξιλόγιό του την παλαιότερη δέσμευσή του για μονομερή καταγγελία του μνημονίου με ….ένα άρθρο, το ….πρωτογενές πλεόνασμα τον πειράζει;
Το θηρίο της ανεργίας…..
Όμως, όπως προαναφέρθη, αυτό το «πρωτογενές πλεόνασμα» είναι μια λογιστική τακτοποίηση. Ενδεχομένως και προσωρινή. Δεν λύνει τα προβλήματα και το πρόγραμμα της τρόϊκας, ως έχει, δεν βγαίνει. Τα στοιχεία είναι αμείλικτα.
Η επίσημη ανεργία εκτινάχθηκε στο 27,9% . Η υψηλότερη στην ευρωζώνη. Σχεδόν ένα εκατομμύριο άνεργοι ήταν αποτέλεσμα των πολιτικών λιτότητας, που με βάναυσο τρόπο εφαρμόζονται στην Ελλάδα την τελευταία τετραετία. Ιδού η απόδειξη: Στη χώρα μας επιβιώνουν ακόμα περίπου 820 χιλιάδες επιχειρήσεις. Πριν από την κρίση, ο αριθμός αυτός πλησίαζε τις 970 χιλιάδες. Την τελευταία τετραετία δηλαδή, έβαλαν λουκέτο περίπου 150 χιλιάδες επιχειρήσεις. Εκτιμάται ότι μέχρι το τέλος του 2014, θα κλείσουν άλλες 50.000. Αυτές οι επιχειρήσεις παρήγαγαν σχεδόν το 30% του ΑΕΠ της χώρας και απασχολούσαν το 54% των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα. Σήμερα οι περισσότεροι από τους ιδιοκτήτες αυτών των επιχειρήσεων είναι πνιγμένοι στα χρέη, δεν έχουν καμιά πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό και φαντάζει απίθανο να επανέλθουν σύντομα σε κάποιας μορφής παραγωγική δραστηριότητα. Ποιός ασχολείται μαζί τους, εκτός από τον…ΟΑΕΕ και την …Εφορία;
Περί ανταγωνιστικότητας
Δεύτερον, ο αποκλεισμός της χώρας από τις αγορές, αλλά και η κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος, είχε ως αποτέλεσμα το «στέγνωμα» της αγοράς από ρευστότητα. Σήμερα οι ελληνικές επιχειρήσεις δανείζονται με κόστος 10% και αυτό μόνον αν έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν εμπράγματες εγγυήσεις. Διαφορετικά το κόστος αυτό μπορεί να φτάσει ακόμα και στο 14%. Ξέρετε ποιό είναι το κόστος δανεισμού για τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές; 5%!!! Για ποια ανταγωνιστικότητα μπορούμε να μιλάμε, με τέτοιους όρους; Τι ρυθμούς ανάπτυξης μπορείς να πετύχεις για να γίνουν επενδύσεις που θα μειώσουν την ανεργία;
Παράλληλα, η εσωτερική ζήτηση έχει κατακρημνισθεί. Τα εισοδήματα συνταξιούχων, μισθωτών και ελεύθερων επαγγελματιών συρρικνώθηκαν δραματικά από 30% έως και 50% σε ορισμένες περιπτώσεις!
Ο δε πλούτος της χώρας μειώθηκε κατά 25%. Για να συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος της απώλειας, πρόκειται για τη μεγαλύτερη μείωση που έχει σημειωθεί σε ευρωπαϊκή χώρα εν καιρώ ειρήνης.
Με τέτοια εσωτερική υποτίμηση, θα περίμενε κανένας την αποκλιμάκωση των τιμών! Αμ, δε!!! Ο αποπληθωρισμός, μετά από μια πενταετή ύφεση, τον περασμένο Ιούνιο έφτασε μόλις στο -0,7!!! Μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις οι τιμές προϊόντων και υπηρεσιών, όχι μόνον δεν μειώθηκαν, αλλά αυξήθηκαν κιόλας! Δείτε το τιμολόγιο της ΔΕΗ προς επιβεβαίωση, το πετρέλαιο θέρμανσης και την τιμή της βενζίνης.
Και εδώ έβαλε το …χεράκι της η τρόϊκα με την υπερφορολόγηση που έχει επιβάλλει. Όμως, για να είμαστε δίκαιοι, ο ΟΟΣΑ στην πρόσφατη Έκθεση του εντόπισε 500 (!!!) προβλήματα που αποτελούν τροχοπέδη για την αγορά και τον ανταγωνισμό! Και εμείς περί άλλων τυρβάζουμε!
Όλες αυτές οι στρεβλώσεις έχουν ως αποτέλεσμα ο ελληνικός λαός να καταβάλει ένα βαρύτατο οικονομικό τίμημα. Και το τίμημα είναι βαρύτερο για τους αδύναμους.
Συμπέρασμα: Λοιπόν, καλό το πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά η κατάσταση στην πραγματική οικονομία είναι οριακή. Για πόσο καιρό ακόμα η κοινωνία θ’ αντέχει να πληρώνει και από την άλλη θ’ ανέχεται τις αστοχίες του ανεκδιήγητου κ. Θεοχάρη ή τις γκάφες του κ. Σπυρόπουλου; Και όταν κάποιος είναι απελπισμένος, το τελευταίο που τον ενδιαφέρει είναι το πρωτογενές πλεόνασμα.
Το πραγματικό στοίχημα για την κυβέρνηση είναι η επανεκκίνηση της πραγματικής οικονομίας. Και για να πάρει μπρός η οικονομία πρέπει να ξεφύγουμε από τη μέγκενη της λιτότητας.
Του Κώστα Ροδινού
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου