Κάλυψη χρηματοδοτικού κενού, διασφάλιση βιωσιμότητας χρέους και μέτρα ώθησης της πραγματικής οικονομίας οι βασικοί άξονες
Καθοριστικής σημασίας για την οικονομία και «διαβατήριο» για την έξοδο της χώρας από μια πρωτοφανή σε διάρκεια και σφοδρότητα κρίση θα είναι το νέο «πακέτο» στήριξης που άρχισαν ήδη να επεξεργάζονται οι εταίροι μας. Κάλυψη χρηματοδοτικού κενού, διασφάλιση βιωσιμότητας χρέους και μέτρα ώθησης της πραγματικής οικονομίας θα είναι τα βασικά συστατικά του.
Η νέα βοήθεια δεν θα έχει μορφή Μνημονίου, δεν θα περιλαμβάνει δημοσιονομικά μέτρα, δηλαδή αύξηση φόρων και μειώσεις μισθών και συντάξεων. Ολο το βάρος των εταίρων μετατοπίζεται πλέον στην επιτάχυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στο κράτος και τις αγορές.
Η νέα βοήθεια θα στείλει το σαφές μήνυμα στους ξένους και εγχώριους υποψήφιους επενδυτές ότι το μέλλον της χώρας βρίσκεται εντός και όχι εκτός της ευρωζώνης. Η αβεβαιότητα αυτή που υπήρχε μέχρι σήμερα είναι μια από τις βασικές αιτίες της παρατεταμένης ύφεσης με τις δραματικές επιπτώσεις στην απασχόληση.
Τον Νοέμβριο του 2012, όταν οι εταίροι της ευρωζώνης αποφάσιζαν το δεύτερο «πακέτο» διάσωσης της Ελλάδας, το έκαναν για να εμποδίσουν τη μετάδοση της κρίσης υπό μορφή ντόμινο στους άλλους «αδύναμους κρίκους». Ολοι θεωρούσαν την ελληνική περίπτωση ανίατη. Κανένας δεν πίστευε ότι κάποια στιγμή 1,5 χρόνο αργότερα θα κληθούν να τηρήσουν τη δέσμευση που ανέλαβαν τότε, ότι δηλαδή θα προχωρήσουν σε ελάφρυνση του ελληνικού χρέους εάν η Ελλάδα πετύχει το 2013 πρωτογενές πλεόνασμα. Κι αυτό γιατί μέχρι την περίοδο που λήφθηκε η απόφαση εκείνη, η χώρα μας δεν είχε πετύχει κανέναν ενδιάμεσο στόχο.
Η κυβέρνηση ασφαλώς και γνώριζε ότι οι δημοσιονομικές εξελίξεις ήταν εξαιρετικά θετικές και για το λόγο αυτό δεν ενέδωσε στις ασφυκτικές πιέσεις της τρόικας για λήψη μέτρων κάλυψης του δημοσιονομικού κενού του 2014. Μάλιστα, οι εκπρόσωποι των πιστωτών ζητούσαν στο ξεκίνημα της διαπραγμάτευσης μέτρα 3 δισ. ευρώ για φέτος και σταδιακά έπεφταν στις απαιτήσεις έχοντας «στυλώσει τα πόδια» κοντά στα 2 δισ. ευρώ.
Και φτάσαμε στην τελευταία συνεδρίαση του Εurogroup, στις 27 Ιανουαρίου, όπου οι εταίροι έμειναν έκπληκτοι όταν ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας τούς αποκάλυψε ότι όχι μόνο επιτυγχάνουμε πρωτογενές πλεόνασμα αλλά το ύψος του ξεπερνάει τις προσδοκίες και της ίδιας της κυβέρνησης, αφού από τα 800 εκατ. ευρώ που ήταν η τελευταία εκτίμηση φαίνεται ότι μπορεί να προσεγγίσει το 1,2-1,5 δισ. ευρώ.
Η πληροφορία έπιασε στον… ύπνο και τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, τα οποία από την επομένη άρχισαν να ανταγωνίζονται μεταξύ τους ποιο θα βγάλει πρώτο την επόμενη θετική είδηση για την Ελλάδα. Ετσι αποκαλύφθηκε ότι μετά τη συνεδρίαση του Εurogroup κορυφαίοι αξιωματούχοι της ευρωζώνης και οι υπουργοί Οικονομικών της Γερμανίας και της Γαλλίας συναντήθηκαν για να συζητήσουν για την τελική στήριξη της Ελλάδας. Ακολούθησαν δηλώσεις αξιωματούχων της ευρωζώνης στο Reuters, ότι η τρόικα και η κυβέρνηση έχουν γεφυρώσει τις διαφωνίες για το δημοσιονομικό κενό λόγω του μεγάλου πρωτογενούς πλεονάσματος, και δηλώσεις επίσης αξιωματούχων της ευρωζώνης στο Bloomberg για τα σενάρια της λύσης για την Ελλάδα.
Το μεγάλο πρωτογενές πλεόνασμα επιτάχυνε τη δρομολόγηση των εξελίξεων, αφού ξεκίνησαν οι συζητήσεις σε τεχνικό επίπεδο μεταξύ των εταίρων για το ελληνικό «πακέτο».
Οι κρίσιμες ημερομηνίες για την Ελλάδα και το σενάριο για το χρέος
Για να λάβει επίσημη μορφή η διαδικασία θα πρέπει να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση της τρόικας. Ο κ. Γ. Στουρνάρας (φωτό) είχε θέσει ως στόχο την επίτευξη συμφωνίας με τους εκπρόσωπους των πιστωτών μέχρι την προσεχή συνεδρίαση του Εurogroup, στις 17 Φεβρουαρίου, ωστόσο θεωρείται πολύ δύσκολο αν όχι αδύνατο. Κι αυτό γιατί ναι μεν το δημοσιονομικό ζήτημα δεν είναι πλέον το «αγκάθι», όμως θα πρέπει να επιτευχθεί συμφωνία σε πολλά ανοικτά ζητήματα που έχουν να κάνουν με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, που σημαίνει ότι ως ρεαλιστική λύση για έγκριση της αξιολόγησης είναι η μεθεπόμενη συνεδρίαση του Εurogroup στις 10 Μαρτίου.
Στην εν λόγω συνεδρίαση θα συζητηθεί και το χρηματοδοτικό κενό του ελληνικού προγράμματος, όπου όλα δείχνουν ότι οι εταίροι δεν θα πάρουν κανένα ρίσκο διασφαλίζοντας τη χρηματοδότηση της χώρας, έστω και προληπτικά μέχρι το 2016.Το ποσό που θα απαιτηθεί εκτιμάται μεταξύ 13-15 δισ. ευρώ και θα καλυφθεί απευθείας από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ταμείο διάσωσης ευρωζώνης) και εδώ εξαιρετικά θετικό το γεγονός ότι δεν θα γίνει χρήση του περισσεύματος από την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, το οποίο θα παραμείνει ως «μαξιλάρι» ασφαλείας του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Βέβαια το πιθανότερο είναι ότι η Ελλάδα από το 2015 θα βγει στις αγορές και δεν πρόκειται να κάνει χρήση του συνόλου του παραπάνω ποσού.
Στις 23 Απριλίου η Εurostat θα επιβεβαιώσει το πρωτογενές πλεόνασμα με το οποίο εκπληρώνεται η ελληνική δέσμευση και οι εταίροι θεωρητικά από την επομένη μπορούν να ξεκινήσουν την επίσημη διαδικασία διασφάλισης της βιωσιμότητας του χρέους. Η τελική απόφαση θα ληφθεί τον Ιούνιο, ωστόσο η δέσμευση των εταίρων θα δημοσιοποιηθεί πριν από τις ευρωεκλογές, ώστε να σταλεί και το πολιτικό μήνυμα στους Ελληνες πολίτες, ότι δηλαδή οι θυσίες τους αναγνωρίζονται από την ευρωζώνη.
Ολα δείχνουν ότι πάμε για ένα έμμεσο «κούρεμα» του χρέους, το οποίο θα έχει τη μορφή της επιμήκυνσης της αποπληρωμής των δανείων από 30 σε 50 χρόνια και της περαιτέρω μείωσης των επιτοκίων από λίγο πάνω του 2% που είναι σήμερα περίπου στο 1,5%. Τα δύο μέτρα θα μειώσουν το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους στα περίπου 5 δισ. ευρώ ετησίως, το οποίο σε ποσοστό του ΑΕΠ και θα βαίνει μειώμενο λόγω της ανάπτυξης, ενώ ταυτόχρονα σε βάθος χρόνου θα συρρικνώνεται και από τον πληθωρισμό.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΛΟΣ
ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Δημοσιεύεται στον ανανεωμένο Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής
Καθοριστικής σημασίας για την οικονομία και «διαβατήριο» για την έξοδο της χώρας από μια πρωτοφανή σε διάρκεια και σφοδρότητα κρίση θα είναι το νέο «πακέτο» στήριξης που άρχισαν ήδη να επεξεργάζονται οι εταίροι μας. Κάλυψη χρηματοδοτικού κενού, διασφάλιση βιωσιμότητας χρέους και μέτρα ώθησης της πραγματικής οικονομίας θα είναι τα βασικά συστατικά του.
Η νέα βοήθεια δεν θα έχει μορφή Μνημονίου, δεν θα περιλαμβάνει δημοσιονομικά μέτρα, δηλαδή αύξηση φόρων και μειώσεις μισθών και συντάξεων. Ολο το βάρος των εταίρων μετατοπίζεται πλέον στην επιτάχυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στο κράτος και τις αγορές.
Η νέα βοήθεια θα στείλει το σαφές μήνυμα στους ξένους και εγχώριους υποψήφιους επενδυτές ότι το μέλλον της χώρας βρίσκεται εντός και όχι εκτός της ευρωζώνης. Η αβεβαιότητα αυτή που υπήρχε μέχρι σήμερα είναι μια από τις βασικές αιτίες της παρατεταμένης ύφεσης με τις δραματικές επιπτώσεις στην απασχόληση.
Τον Νοέμβριο του 2012, όταν οι εταίροι της ευρωζώνης αποφάσιζαν το δεύτερο «πακέτο» διάσωσης της Ελλάδας, το έκαναν για να εμποδίσουν τη μετάδοση της κρίσης υπό μορφή ντόμινο στους άλλους «αδύναμους κρίκους». Ολοι θεωρούσαν την ελληνική περίπτωση ανίατη. Κανένας δεν πίστευε ότι κάποια στιγμή 1,5 χρόνο αργότερα θα κληθούν να τηρήσουν τη δέσμευση που ανέλαβαν τότε, ότι δηλαδή θα προχωρήσουν σε ελάφρυνση του ελληνικού χρέους εάν η Ελλάδα πετύχει το 2013 πρωτογενές πλεόνασμα. Κι αυτό γιατί μέχρι την περίοδο που λήφθηκε η απόφαση εκείνη, η χώρα μας δεν είχε πετύχει κανέναν ενδιάμεσο στόχο.
Η κυβέρνηση ασφαλώς και γνώριζε ότι οι δημοσιονομικές εξελίξεις ήταν εξαιρετικά θετικές και για το λόγο αυτό δεν ενέδωσε στις ασφυκτικές πιέσεις της τρόικας για λήψη μέτρων κάλυψης του δημοσιονομικού κενού του 2014. Μάλιστα, οι εκπρόσωποι των πιστωτών ζητούσαν στο ξεκίνημα της διαπραγμάτευσης μέτρα 3 δισ. ευρώ για φέτος και σταδιακά έπεφταν στις απαιτήσεις έχοντας «στυλώσει τα πόδια» κοντά στα 2 δισ. ευρώ.
Και φτάσαμε στην τελευταία συνεδρίαση του Εurogroup, στις 27 Ιανουαρίου, όπου οι εταίροι έμειναν έκπληκτοι όταν ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας τούς αποκάλυψε ότι όχι μόνο επιτυγχάνουμε πρωτογενές πλεόνασμα αλλά το ύψος του ξεπερνάει τις προσδοκίες και της ίδιας της κυβέρνησης, αφού από τα 800 εκατ. ευρώ που ήταν η τελευταία εκτίμηση φαίνεται ότι μπορεί να προσεγγίσει το 1,2-1,5 δισ. ευρώ.
Η πληροφορία έπιασε στον… ύπνο και τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, τα οποία από την επομένη άρχισαν να ανταγωνίζονται μεταξύ τους ποιο θα βγάλει πρώτο την επόμενη θετική είδηση για την Ελλάδα. Ετσι αποκαλύφθηκε ότι μετά τη συνεδρίαση του Εurogroup κορυφαίοι αξιωματούχοι της ευρωζώνης και οι υπουργοί Οικονομικών της Γερμανίας και της Γαλλίας συναντήθηκαν για να συζητήσουν για την τελική στήριξη της Ελλάδας. Ακολούθησαν δηλώσεις αξιωματούχων της ευρωζώνης στο Reuters, ότι η τρόικα και η κυβέρνηση έχουν γεφυρώσει τις διαφωνίες για το δημοσιονομικό κενό λόγω του μεγάλου πρωτογενούς πλεονάσματος, και δηλώσεις επίσης αξιωματούχων της ευρωζώνης στο Bloomberg για τα σενάρια της λύσης για την Ελλάδα.
Το μεγάλο πρωτογενές πλεόνασμα επιτάχυνε τη δρομολόγηση των εξελίξεων, αφού ξεκίνησαν οι συζητήσεις σε τεχνικό επίπεδο μεταξύ των εταίρων για το ελληνικό «πακέτο».
Οι κρίσιμες ημερομηνίες για την Ελλάδα και το σενάριο για το χρέος
Για να λάβει επίσημη μορφή η διαδικασία θα πρέπει να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση της τρόικας. Ο κ. Γ. Στουρνάρας (φωτό) είχε θέσει ως στόχο την επίτευξη συμφωνίας με τους εκπρόσωπους των πιστωτών μέχρι την προσεχή συνεδρίαση του Εurogroup, στις 17 Φεβρουαρίου, ωστόσο θεωρείται πολύ δύσκολο αν όχι αδύνατο. Κι αυτό γιατί ναι μεν το δημοσιονομικό ζήτημα δεν είναι πλέον το «αγκάθι», όμως θα πρέπει να επιτευχθεί συμφωνία σε πολλά ανοικτά ζητήματα που έχουν να κάνουν με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, που σημαίνει ότι ως ρεαλιστική λύση για έγκριση της αξιολόγησης είναι η μεθεπόμενη συνεδρίαση του Εurogroup στις 10 Μαρτίου.
Στην εν λόγω συνεδρίαση θα συζητηθεί και το χρηματοδοτικό κενό του ελληνικού προγράμματος, όπου όλα δείχνουν ότι οι εταίροι δεν θα πάρουν κανένα ρίσκο διασφαλίζοντας τη χρηματοδότηση της χώρας, έστω και προληπτικά μέχρι το 2016.Το ποσό που θα απαιτηθεί εκτιμάται μεταξύ 13-15 δισ. ευρώ και θα καλυφθεί απευθείας από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ταμείο διάσωσης ευρωζώνης) και εδώ εξαιρετικά θετικό το γεγονός ότι δεν θα γίνει χρήση του περισσεύματος από την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, το οποίο θα παραμείνει ως «μαξιλάρι» ασφαλείας του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Βέβαια το πιθανότερο είναι ότι η Ελλάδα από το 2015 θα βγει στις αγορές και δεν πρόκειται να κάνει χρήση του συνόλου του παραπάνω ποσού.
Στις 23 Απριλίου η Εurostat θα επιβεβαιώσει το πρωτογενές πλεόνασμα με το οποίο εκπληρώνεται η ελληνική δέσμευση και οι εταίροι θεωρητικά από την επομένη μπορούν να ξεκινήσουν την επίσημη διαδικασία διασφάλισης της βιωσιμότητας του χρέους. Η τελική απόφαση θα ληφθεί τον Ιούνιο, ωστόσο η δέσμευση των εταίρων θα δημοσιοποιηθεί πριν από τις ευρωεκλογές, ώστε να σταλεί και το πολιτικό μήνυμα στους Ελληνες πολίτες, ότι δηλαδή οι θυσίες τους αναγνωρίζονται από την ευρωζώνη.
Ολα δείχνουν ότι πάμε για ένα έμμεσο «κούρεμα» του χρέους, το οποίο θα έχει τη μορφή της επιμήκυνσης της αποπληρωμής των δανείων από 30 σε 50 χρόνια και της περαιτέρω μείωσης των επιτοκίων από λίγο πάνω του 2% που είναι σήμερα περίπου στο 1,5%. Τα δύο μέτρα θα μειώσουν το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους στα περίπου 5 δισ. ευρώ ετησίως, το οποίο σε ποσοστό του ΑΕΠ και θα βαίνει μειώμενο λόγω της ανάπτυξης, ενώ ταυτόχρονα σε βάθος χρόνου θα συρρικνώνεται και από τον πληθωρισμό.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΛΟΣ
ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Δημοσιεύεται στον ανανεωμένο Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου