Αξιότιμε κ. Υπουργέ,
Με την ευκαιρία των σημαντικών μεταρρυθμιστικών αλλαγών που έχουν δρομολογηθεί και στον χώρο της Εκπαίδευσης, θα θέλαμε να συμβάλλουμε θίγοντας ένα σημαντικό θέμα, εκείνο της μαθητικής συμπεριφοράς. Εύλογο είναι το ερώτημα που πλανάται πώς θα λειτουργήσει το προτεινόμενο σύστημα της αξιολόγησης εκπαιδευτικών όταν, σε ολοένα και αυξανόμενες περιπτώσεις σχολείων, δεν υπάρχουν οι στοιχειώδεις συνθήκες ευταξίας και ησυχίας για την ομαλή διεξαγωγή των μαθημάτων. Σε αρκετές περιπτώσεις οι μαθητές μετατρέπουν κυριολεκτικά την τάξη σε ένα είδος «κρατικής καφετέριας» όπου τρώνε, πίνουν, συζητούν ακατάπαυστα, αλλάζουν θέσεις, κάνουν βόλτες, και ό,τι άλλο τους περάσει από το μυαλό στη διάρκεια του μαθήματος. Η κατάσταση μάλλον έχει παρεκτραπεί εντελώς τα τελευταία χρόνια (ειδικά στα Γυμνάσια και τα ΕΠΑΛ) και γι’ αυτό ευθύνονται, κατά την άποψή μας, κυρίως οι εξής λόγοι:
1) Η επέκταση της εξαετούς υποχρεωτικής εκπαίδευσης σε εννεαετή, είχε ως αποτέλεσμα να βρίσκονται στο Γυμνάσιο παιδιά τα οποία σε παλαιότερες εποχές, είτε θα πήγαιναν ως μαθητευόμενοι σε κάποιο επάγγελμα, είτε σε κάποια κατώτερη τεχνική σχολή. Με το νέο σύστημα, ακόμη και για τα απλούστερα των επαγγελμάτων, πρέπει να αποφοιτήσουν υποχρεωτικά από το Γυμνάσιο (συχνά και από την Α΄ Λυκείου) και να εγγραφούν στη συνέχεια στη σχολή ενδιαφέροντός τους ή στα ΕΠΑΛ. Δεδομένου, λοιπόν, ότι δεν τα ενδιαφέρει καθόλου το σχολείο, είναι φυσικό επόμενο να πλήττουν στη διάρκεια διεξαγωγής των μαθημάτων, με αποτέλεσμα να δημιουργούν μοιραία διάφορα προβλήματα. Με τη σχεδιαζόμενη επέκταση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης σε δωδεκαετή, η κατάσταση αυτή θα χειροτερεύσει ακόμη περισσότερο.
2) Η εισαγωγή του συνδικαλισμού στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, παρά τις αρχικές καλές προθέσεις, στην πράξη λειτούργησε μάλλον αρνητικά. Συνήθως εκλέγονται οι πλέον αδιάφοροι μαθητές (συχνά με εκλογές «βίας και νοθείας») ως αντίβαρο προς τους καλούς, και χρησιμοποιούν τη θέση αυτή για να επιβάλλουν μειοψηφικές ακραίες απόψεις (καταλήψεις), να ασκούν «συνδικαλιστικές» πιέσεις στους καθηγητές και στο σχολείο για διάφορα θέματα, κλπ., και γενικά να πρωτοστατούν στη δημιουργία μιας ατμόσφαιρας αναταραχής κι ανομίας.
3) Η ευρεία διάδοση των σπουδών και η πληθώρα των πτυχιούχων, τα τελευταία χρόνια, συνετέλεσε στην υποβάθμιση της εικόνας του εκπαιδευτικού στα μάτια των γονέων, οι οποίοι πλέον, στις περισσότερες περιπτώσεις, τον αντιμετωπίζουν ως ίσο ή ακόμη και κατώτερο. Αυτό, φυσικά, από μόνο του, δεν θα αποτελούσε ιδιαίτερο πρόβλημα. Ωστόσο, σε συνδυασμό με τη γενικότερη φιλελευθεροποίηση της Εκπαίδευσης και της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας, οδήγησε τους γονείς να παίρνουν συστηματικά το μέρος των παιδιών τους, σε κάθε περίπτωση αντιπαράθεσής τους με το σχολείο, με αποτέλεσμα αυτά να νοιώθουν συνεχώς υπό υψηλή γονική προστασία, να αποθρασύνονται εντελώς, και να αναφέρονται συστηματικά στα δικαιώματά τους και ποτέ στις υποχρεώσεις τους.
4) Μια υπερβολική και κακώς εννοούμενη αντίληψη της αντιαυταρχικής εκπαίδευσης που επικράτησε, οδήγησε σε ακραίες καταστάσεις. Η πεποίθηση που έχει πλέον παγιωθεί, εδώ και χρόνια, είναι ότι ο μαθητής έχει πάντα δίκιο, το πρόβλημα βρίσκεται αποκλειστικά στον καθηγητή αν δεν μπορεί, είτε να επιβάλλει με ήπιους τρόπους την τάξη, είτε να προσελκύσει το ενδιαφέρον όλων των μαθητών, κλπ. Κάποιες μάλλον φυσιολογικές – πλέον, και λόγω της παρούσας κατάστασης - αντιδράσεις, όπως ο υψηλός τόνος της φωνής του εκπαιδευτικού, οι ωριαίες αποβολές, κλπ., στην προσπάθεια επιβολής της τάξης, έφτασαν να θεωρούνται σοβαρές αντιεκπαιδευτικές κι αυταρχικές παρεκτροπές.
Με τη διευκρίνηση ότι σε καμία περίπτωση δεν επιθυμούμε την επιστροφή στο σχολείο-στρατώνα κάποιων παλαιότερων εποχών, και με πλήρη επίγνωση της δυσκολίας αντιστροφής της κατάστασης, σας διαβεβαιώνουμε ότι το συγκεκριμένο θέμα (σε συνδυασμό μάλιστα με τα συνεχώς αυξανόμενα κρούσματα σχολικής βίας), αποτελεί πλέον ένα κομβικό πρόβλημα για την ουσιαστική αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας, και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να παραμείνει εκτός των προβλεπόμενων μεταρρυθμίσεων. Έχοντας γνώση του γεγονότος ότι οι πιθανές λύσεις είναι στη δικαιοδοσία ειδικών φορέων και υπηρεσιών του Υπουργείου σας, θα θέλαμε ωστόσο να σας υποβάλλουμε κάποιες δικές μας προτάσεις:
α) Η σχεδιαζόμενη πρόσληψη 600 ψυχολόγων σε ισάριθμα σχολεία δημιουργεί, εκ των πραγμάτων, ένα είδος άνισης και άδικης αντιμετώπισης των πανελλαδικώς αυξανόμενων προβλημάτων μαθητικής συμπεριφοράς και ενδοσχολικής βίας. Ίσως θα ήταν καλύτερο και δικαιότερο ο κάθε ψυχολόγος να έχει έναν τομέα ευθύνης με περισσότερα του ενός σχολεία, έτσι ώστε να καλύπτεται όσο το δυνατόν μεγαλύτερος αριθμός από αυτά. Επίσης, δεδομένου ότι με τις προβλεπόμενες αλλαγές της ύλης θα υπάρχουν κάποιοι εκπαιδευτικοί δευτερευουσών ειδικοτήτων που ουσιαστικά θα στερούνται αντικειμένου ή θα έχουν δραστικά μειωμένο ωράριο (π.χ. κοινωνιολόγοι), μπορούν να μετεκπαιδευτούν και να συνεχίσουν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους ως κοινωνικοί λειτουργοί.
β) Η συνεργασία των Συλλόγων Καθηγητών και των Συλλόγων Γονέων, που υπήρχε μέχρι τώρα απλά ως προτεινόμενη και επιθυμητή και επαφιόταν στην καλή θέληση και το ενδιαφέρον κάποιων συγκεκριμένων ατόμων (γονέων, διευθυντών), να γίνει θεσμικά υποχρεωτική και να αποκτήσει ουσιαστική συμβολή στη λειτουργία του σχολείου.
γ) Να ενεργοποιηθούν οι ήδη υπάρχοντες θεσμοί του Συμβουλίου Τμήματος (που προβλέπει τριμερείς συνεδρίες μαθητών, διδασκόντων καθηγητών, και γονέων), για την επίλυση συγκεκριμένων σοβαρών προβλημάτων, και του Συμβουλίου Σχολείου (τακτικές συνεδρίες με τους συλλόγους διδασκόντων καθηγητών, γονέων, δεκαπενταμελή μαθητικά συμβούλια, Σχολική Επιτροπή Δήμου) για την επίλυση λειτουργικών προβλημάτων.
δ) Να μειωθεί ο αριθμός των μαθητών ανά τμήμα από 30 σε 25 (αυτό θα βοηθήσει επί πλέον και στην συμπλήρωση των αυξημένων διδακτικών ωρών που προβλέπονται, κυρίως για τις δευτερεύουσες ειδικότητες εκπαιδευτικών, που συχνά υπολείπονται ωραρίου).
ε) Να αυξηθεί ο αριθμός των Τμημάτων Ένταξης (που είναι κυρίως για άτομα με μαθησιακά προβλήματα) και να αρχίσει να εφαρμόζεται η προβλεπόμενη μετακίνηση σε αυτά και των μαθητών με συνεχή παραβατική συμπεριφορά.
Με τη βεβαιότητα ότι οι παρατηρήσεις μας και οι προτάσεις μας – οι οποίες γίνονται με τις καλύτερες προθέσεις - θα εισακουστούν, σας διαβιβάζουμε, κ. Υπουργέ, τους ειλικρινείς μας χαιρετισμούς.
Με εκτίμηση
Δημήτριος Χορόσκελης
Εκπαιδευτικός
Με την ευκαιρία των σημαντικών μεταρρυθμιστικών αλλαγών που έχουν δρομολογηθεί και στον χώρο της Εκπαίδευσης, θα θέλαμε να συμβάλλουμε θίγοντας ένα σημαντικό θέμα, εκείνο της μαθητικής συμπεριφοράς. Εύλογο είναι το ερώτημα που πλανάται πώς θα λειτουργήσει το προτεινόμενο σύστημα της αξιολόγησης εκπαιδευτικών όταν, σε ολοένα και αυξανόμενες περιπτώσεις σχολείων, δεν υπάρχουν οι στοιχειώδεις συνθήκες ευταξίας και ησυχίας για την ομαλή διεξαγωγή των μαθημάτων. Σε αρκετές περιπτώσεις οι μαθητές μετατρέπουν κυριολεκτικά την τάξη σε ένα είδος «κρατικής καφετέριας» όπου τρώνε, πίνουν, συζητούν ακατάπαυστα, αλλάζουν θέσεις, κάνουν βόλτες, και ό,τι άλλο τους περάσει από το μυαλό στη διάρκεια του μαθήματος. Η κατάσταση μάλλον έχει παρεκτραπεί εντελώς τα τελευταία χρόνια (ειδικά στα Γυμνάσια και τα ΕΠΑΛ) και γι’ αυτό ευθύνονται, κατά την άποψή μας, κυρίως οι εξής λόγοι:
1) Η επέκταση της εξαετούς υποχρεωτικής εκπαίδευσης σε εννεαετή, είχε ως αποτέλεσμα να βρίσκονται στο Γυμνάσιο παιδιά τα οποία σε παλαιότερες εποχές, είτε θα πήγαιναν ως μαθητευόμενοι σε κάποιο επάγγελμα, είτε σε κάποια κατώτερη τεχνική σχολή. Με το νέο σύστημα, ακόμη και για τα απλούστερα των επαγγελμάτων, πρέπει να αποφοιτήσουν υποχρεωτικά από το Γυμνάσιο (συχνά και από την Α΄ Λυκείου) και να εγγραφούν στη συνέχεια στη σχολή ενδιαφέροντός τους ή στα ΕΠΑΛ. Δεδομένου, λοιπόν, ότι δεν τα ενδιαφέρει καθόλου το σχολείο, είναι φυσικό επόμενο να πλήττουν στη διάρκεια διεξαγωγής των μαθημάτων, με αποτέλεσμα να δημιουργούν μοιραία διάφορα προβλήματα. Με τη σχεδιαζόμενη επέκταση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης σε δωδεκαετή, η κατάσταση αυτή θα χειροτερεύσει ακόμη περισσότερο.
2) Η εισαγωγή του συνδικαλισμού στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, παρά τις αρχικές καλές προθέσεις, στην πράξη λειτούργησε μάλλον αρνητικά. Συνήθως εκλέγονται οι πλέον αδιάφοροι μαθητές (συχνά με εκλογές «βίας και νοθείας») ως αντίβαρο προς τους καλούς, και χρησιμοποιούν τη θέση αυτή για να επιβάλλουν μειοψηφικές ακραίες απόψεις (καταλήψεις), να ασκούν «συνδικαλιστικές» πιέσεις στους καθηγητές και στο σχολείο για διάφορα θέματα, κλπ., και γενικά να πρωτοστατούν στη δημιουργία μιας ατμόσφαιρας αναταραχής κι ανομίας.
3) Η ευρεία διάδοση των σπουδών και η πληθώρα των πτυχιούχων, τα τελευταία χρόνια, συνετέλεσε στην υποβάθμιση της εικόνας του εκπαιδευτικού στα μάτια των γονέων, οι οποίοι πλέον, στις περισσότερες περιπτώσεις, τον αντιμετωπίζουν ως ίσο ή ακόμη και κατώτερο. Αυτό, φυσικά, από μόνο του, δεν θα αποτελούσε ιδιαίτερο πρόβλημα. Ωστόσο, σε συνδυασμό με τη γενικότερη φιλελευθεροποίηση της Εκπαίδευσης και της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας, οδήγησε τους γονείς να παίρνουν συστηματικά το μέρος των παιδιών τους, σε κάθε περίπτωση αντιπαράθεσής τους με το σχολείο, με αποτέλεσμα αυτά να νοιώθουν συνεχώς υπό υψηλή γονική προστασία, να αποθρασύνονται εντελώς, και να αναφέρονται συστηματικά στα δικαιώματά τους και ποτέ στις υποχρεώσεις τους.
4) Μια υπερβολική και κακώς εννοούμενη αντίληψη της αντιαυταρχικής εκπαίδευσης που επικράτησε, οδήγησε σε ακραίες καταστάσεις. Η πεποίθηση που έχει πλέον παγιωθεί, εδώ και χρόνια, είναι ότι ο μαθητής έχει πάντα δίκιο, το πρόβλημα βρίσκεται αποκλειστικά στον καθηγητή αν δεν μπορεί, είτε να επιβάλλει με ήπιους τρόπους την τάξη, είτε να προσελκύσει το ενδιαφέρον όλων των μαθητών, κλπ. Κάποιες μάλλον φυσιολογικές – πλέον, και λόγω της παρούσας κατάστασης - αντιδράσεις, όπως ο υψηλός τόνος της φωνής του εκπαιδευτικού, οι ωριαίες αποβολές, κλπ., στην προσπάθεια επιβολής της τάξης, έφτασαν να θεωρούνται σοβαρές αντιεκπαιδευτικές κι αυταρχικές παρεκτροπές.
Με τη διευκρίνηση ότι σε καμία περίπτωση δεν επιθυμούμε την επιστροφή στο σχολείο-στρατώνα κάποιων παλαιότερων εποχών, και με πλήρη επίγνωση της δυσκολίας αντιστροφής της κατάστασης, σας διαβεβαιώνουμε ότι το συγκεκριμένο θέμα (σε συνδυασμό μάλιστα με τα συνεχώς αυξανόμενα κρούσματα σχολικής βίας), αποτελεί πλέον ένα κομβικό πρόβλημα για την ουσιαστική αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας, και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να παραμείνει εκτός των προβλεπόμενων μεταρρυθμίσεων. Έχοντας γνώση του γεγονότος ότι οι πιθανές λύσεις είναι στη δικαιοδοσία ειδικών φορέων και υπηρεσιών του Υπουργείου σας, θα θέλαμε ωστόσο να σας υποβάλλουμε κάποιες δικές μας προτάσεις:
α) Η σχεδιαζόμενη πρόσληψη 600 ψυχολόγων σε ισάριθμα σχολεία δημιουργεί, εκ των πραγμάτων, ένα είδος άνισης και άδικης αντιμετώπισης των πανελλαδικώς αυξανόμενων προβλημάτων μαθητικής συμπεριφοράς και ενδοσχολικής βίας. Ίσως θα ήταν καλύτερο και δικαιότερο ο κάθε ψυχολόγος να έχει έναν τομέα ευθύνης με περισσότερα του ενός σχολεία, έτσι ώστε να καλύπτεται όσο το δυνατόν μεγαλύτερος αριθμός από αυτά. Επίσης, δεδομένου ότι με τις προβλεπόμενες αλλαγές της ύλης θα υπάρχουν κάποιοι εκπαιδευτικοί δευτερευουσών ειδικοτήτων που ουσιαστικά θα στερούνται αντικειμένου ή θα έχουν δραστικά μειωμένο ωράριο (π.χ. κοινωνιολόγοι), μπορούν να μετεκπαιδευτούν και να συνεχίσουν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους ως κοινωνικοί λειτουργοί.
β) Η συνεργασία των Συλλόγων Καθηγητών και των Συλλόγων Γονέων, που υπήρχε μέχρι τώρα απλά ως προτεινόμενη και επιθυμητή και επαφιόταν στην καλή θέληση και το ενδιαφέρον κάποιων συγκεκριμένων ατόμων (γονέων, διευθυντών), να γίνει θεσμικά υποχρεωτική και να αποκτήσει ουσιαστική συμβολή στη λειτουργία του σχολείου.
γ) Να ενεργοποιηθούν οι ήδη υπάρχοντες θεσμοί του Συμβουλίου Τμήματος (που προβλέπει τριμερείς συνεδρίες μαθητών, διδασκόντων καθηγητών, και γονέων), για την επίλυση συγκεκριμένων σοβαρών προβλημάτων, και του Συμβουλίου Σχολείου (τακτικές συνεδρίες με τους συλλόγους διδασκόντων καθηγητών, γονέων, δεκαπενταμελή μαθητικά συμβούλια, Σχολική Επιτροπή Δήμου) για την επίλυση λειτουργικών προβλημάτων.
δ) Να μειωθεί ο αριθμός των μαθητών ανά τμήμα από 30 σε 25 (αυτό θα βοηθήσει επί πλέον και στην συμπλήρωση των αυξημένων διδακτικών ωρών που προβλέπονται, κυρίως για τις δευτερεύουσες ειδικότητες εκπαιδευτικών, που συχνά υπολείπονται ωραρίου).
ε) Να αυξηθεί ο αριθμός των Τμημάτων Ένταξης (που είναι κυρίως για άτομα με μαθησιακά προβλήματα) και να αρχίσει να εφαρμόζεται η προβλεπόμενη μετακίνηση σε αυτά και των μαθητών με συνεχή παραβατική συμπεριφορά.
Με τη βεβαιότητα ότι οι παρατηρήσεις μας και οι προτάσεις μας – οι οποίες γίνονται με τις καλύτερες προθέσεις - θα εισακουστούν, σας διαβιβάζουμε, κ. Υπουργέ, τους ειλικρινείς μας χαιρετισμούς.
Με εκτίμηση
Δημήτριος Χορόσκελης
Εκπαιδευτικός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου