Η νέα σχέση μας με τη γνώση

Κάποιος που θα εισαχθεί στα τέλη Αυγούστου, όταν θα ανακοινωθούν οι βάσεις εισαγωγής στα ΑΕΙ, σε Τμήμα Κοινωνιολογίας ή Θεολογίας τι δουλειά θα κάνει όταν θα αποφοιτήσει; Πάντα υπήρχε το σχετικό ερώτημα και κυρίως για τις σχολές των ανθρωπιστικών σπουδών, οι απόφοιτοι των οποίων δεν διέθεταν πολλές επιλογές και οι περισσότεροι προσέβλεπαν σε πρόσληψη στη δημόσια εκπαίδευση.

Ομως πλέον η πηγή των προσλήψεων στο Δημόσιο στέρεψε. Αρα να κλείσουμε τις σχολές; Βεβαίως και πρέπει να εισαχθούν 18χρονοι σε σχολές χαμηλής επαγγελματικής ζήτησης. Αρκεί να το θέλουν πραγματικά και όχι επειδή απλώς δεν είχαν τα μόρια για να πετύχουν στη σχολή της αρεσκείας τους.

Η μεταβατική περίοδος που διανύει η χώρα επιβάλλει πολλές αλλαγές στην ελληνική κοινωνία, μία εκ των βασικοτέρων είναι η σχέση μας με τη γνώση. Πρέπει οι νέοι να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους με τη μόρφωση, με βασικούς διαύλους για κάτι τέτοιο το σχολείο και την οικογένεια.

Ομως, το σχολείο σήμερα αναπαράγει στείρα τη γνώση, ενώ η οικογένεια παραμένει, εν πολλοίς, αγκυλωμένη στο όνειρο το παιδί να γίνει επιστήμονας. Αποτέλεσμα είναι, ακόμη κι αν το παιδί εισαχθεί στο πανεπιστήμιο, ο προσανατολισμός του να είναι λανθασμένος. Δεν ξέρει να χαρεί τον πλούτο της γνώσης που μπορεί να πάρει από τις σπουδές του και μηχανικά αναπαράγει το βαθμοθηρικό μοντέλο που έχει μάθει από την υποχρεωτική εκπαίδευση. Ετσι, στο πανεπιστήμιο παπαγαλίζει συγγράμματα και σημειώσεις, με στόχο να πάρει το πτυχίο και κατόπιν να βρει δουλειά στον τομέα που σπούδασε. Θα βρει με αυτά τα «εφόδια»;

Στη διεθνοποιημένη κοινωνία, οι νέοι οφείλουν να ξέρουν ξένες γλώσσες (με την ανεργία στο 27% η πιθανότητα μετανάστευσης είναι ορατή), να είναι προσαρμοστικοί, να έχουν κριτική σκέψη, εντέλει να μπορούν να αξιοποιήσουν στην πράξη τις γνώσεις που πήραν στα θρανία και στα πανεπιστημιακά αμφιθέατρα. «Εχει πλέον αλλάξει ο προσδιορισμός του τι σημαίνει ταλέντο, ως σύνολο δεξιοτήτων. Οι εργοδότες δεν αναζητούν, απλώς, κάποιον να κάνει καλά μία δουλειά, αλλά κάποιον που θα συνδυάζει πολλές δεξιότητες», ανέφερε σε ρεπορτάζ της Χριστίνας Κοψίνη η κ. Ρεβέκα Πιτσίκα, επικεφαλής εταιρείας επιλογής στελεχών. Εξάλλου, όπως η ζωή έχει αποδείξει, ουκ ολίγοι επιτυχημένοι επαγγελματίες δεν έχουν κάνει αρχικές σπουδές απολύτως εξειδικευμένες πάνω στο επάγγελμα που κάνουν.

Οι δρόμοι δεν μπορεί να είναι κλειστοί για έναν νέο, κανείς δεν μπορεί «να του στερήσει το όνειρο», όπως λαϊκίστικα διατείνονται κάποιοι. Μόνο όσοι ακολουθούν το παλιό, ξεπερασμένο μοντέλο γνώσης θα είναι, φευ, σαν να περιμένουν κάποτε να τους προσλάβει το Δημόσιο! Οι νέοι οφείλουν να χαρούν τη γοητεία της γνώσης, να τη βιώσουν, αποσυνδεδεμένη από αυτή καθ’ αυτή την εργασία, στην οποία τους κατευθύνουν οι σπουδές τους. Αλλωστε, έτσι θα αποκτήσουν τις βάσεις για να επιτύχουν στον επαγγελματικό στίβο.

Του Απόστολου Λακασά

http://www.kathimerini.gr