Παραγωγικότητα και ωράριο

Γνωρίζω μια δημόσια υπάλληλο –σε εφορία εργάζεται– που πηγαίνει στη δουλειά της καθημερινά στις 10 π.μ. Μη βιάζεστε να βγάλετε συμπεράσματα. Μπορεί να πηγαίνει «αργοπορημένη», όμως δεν φεύγει σχεδόν ποτέ πριν από τις 8 το βράδυ επειδή έχει πολλή δουλειά και προτιμά να εργάζεται το απόγευμα, όταν οι συνάδελφοί της έχουν αποχωρήσει και έχει ησυχία. Η κάρτα της δεν είναι «σωστά» χτυπημένη προφανώς. Αλλά επειδή ήθελε να προλάβει τις ημερομηνίες –η δουλειά της έχει σχέση με όσα χρωστούν μεγαλοοφειλέτες– έφυγε για διακοπές μόνο μία εβδομάδα αυτό το καλοκαίρι. Τι είναι, λοιπόν, μια καλή ή μια κακή υπάλληλος; Ισως το σύστημα των καρτών που χτυπούν οι δημόσιοι υπάλληλοι όταν προσέρχονται ή όταν αποχωρούν από την εργασία τους να πρέπει να αλλάξει. Και μόνο η εικόνα με τις πολυχρησιμοποιημένες κάρτες στην είσοδο των υπουργείων μοιάζει σαν σήμα που λέει «προσοχή, επιστρέφετε στον προηγούμενο αιώνα». Από την άλλη, σε μια εποχή που η τεχνολογία (διαδίκτυο, μέιλ, τηλεδιάσκεψη) έχει ανατρέψει πλήρως την έννοια του χώρου και του χρόνου εργασίας, μήπως θα έπρεπε να βρούμε άλλους τρόπους μέτρησης της αποδοτικότητας ενός υπαλλήλου ακόμα κι αν εργάζεται στο Δημόσιο; Ποιος εργάζεται περισσότερο; Κάποιος που κάθεται σε μια καφετέρια ή ακόμα και στην παραλία και απαντάει στα μέιλ του ή κάποιος που βρίσκεται βιδωμένος για ώρες στην καρέκλα του γραφείου του και μιλάει στο τηλέφωνο με τον/την κολλητό/ή του ή λύνει σταυρόλεξα; Και επειδή κάποιος παραβρίσκεται στον χώρο εργασίας του καθ’ όλη τη διάρκεια του θεσμοθετημένου εργασιακού οκταώρου και δεν το σκάει, ως είθισται, με άλλοθι τις εξωτερικές εργασίες, ανακηρρύσεται αυτομάτως σε καλό υπάλληλο; Η άμεση αποχώρηση μετά το τέλος του ωραρίου ακόμα και αν έχει γυρίσει ο κόσμος ανάποδα, είναι ουσιαστικά –εκτός από τυπικά– δικαιολογημένη συμπεριφορά; Η αποδοτικότητα ενός υπαλλήλου, ακόμα περισσότερο ενός τμήματος –ας μη θίξουμε το θέμα της ελληνικής αδυναμίας συνεργασίας– μετριέται με το παραγόμενο έργο σε αυστηρά καθορισμένα, βέβαια, χρονικά περιθώρια, τα περίφημα deadlines. Αυτό που μετράει είναι «να γίνει η δουλειά». Είναι μια αρχή που εν πολλοίς ισχύει στον ιδιωτικό τομέα, όπου το να ολοκληρωθεί μια εργασία συχνά αποτελεί κανόνα επιβίωσης της επιχείρισης, καιρός είναι να εφαρμοστεί και στο Δημόσιο. Δεν είναι δυνατόν, για παράδειγμα, οι άδειες παραμονής των μεταναστών να εκδίδονται αφού έχουν λήξει. Ούτε είναι δυνατόν να απευθύνεται ένας πολίτης σε μια δημόσια υπηρεσία και να μη νοιάζεται κανένας να του απαντήσει. Ούτε να απαιτούνται δύο μήνες για να πραγματοποιηθεί μια μεταδημότευση μετά την κατάθεση των δικαιολογητικών στον δήμο. Ούτε να έρχονται το ένα μετά το άλλο τα πρόστιμα από την Ε.Ε. γιατί είμαστε εκτός προθεσμιών. Το «να γίνει η δουλειά» αποτελεί έναν ασφαλή τρόπο αξιολόγησης υπηρεσιών και υπαλλήλων. Tης Τανιας Γεωργιοπουλου http://news.kathimerini.gr