Τι ισχύει για την προστασία των τραπεζικών καταθέσεων στην Ευρωζώνη; Ομόλογα - συμψηφισμοί - δάνεια - άλλα νομίσματα

Πως θα διασφαλίσετε τις καταθέσεις σας - 17 ερωτήσεις και απαντήσεις

Ο κύβος ερρίφθη. Η Ευρωπαϊκή Ενωση φαίνεται πλέον να σκέφτεται να καθιερώσει με κοινοτική οδηγία, εκτός από την εγγύηση καταθέσεων για κάτω των 100.000 ευρώ, τη δυνατότητα να χρησιμοποιούνται οι άνω των 100.000 ευρώ καταθέσεις σε μελλοντικές διασώσεις τραπεζών.

Αυτό σημαίνει ότι στο μέλλον, ίσως από το 2014 και μετά, όποια τράπεζα χρεοκοπεί δεν θα σώζεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αλλά από τους καταθέτες που έχουν λογαριασμούς άνω των 100.000 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι το μοντέλο της Κύπρου θα ακολουθηθεί από εδώ και στο εξής σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης.

Ο επίτροπος της Ε.Ε. κ. Μισέλ Μπαρνιέ σε κατ’ ιδίαν συνομιλίες του εξηγεί ότι 
«στην πρόταση της Κομισιόν, η οποία συζητείται, δεν αποκλείεται καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ να μπορούν να γίνονται εργαλεία για να χρησιμοποιούνται σε διασώσεις τραπεζών εκ των ένδον».

Η εγγύηση των καταθέσεων έως το ποσό των 100.000 ευρώ ισχύει ανεξαρτήτως σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης, όπως για παράδειγμα στη Γερμανία, στο Βέλγιο, στην Ολλανδία κ.λπ.  Στη Μεγάλη Βρετανία το όριο είναι 85.000 λίρες και στην Ελβετία 100.000 ελβετικά φράγκα.  Στα νησιά Isle of Man και Jersey το όριο είναι 50.000 στερλίνες. 

Τονίζεται ότι για τράπεζες που λειτουργούν στην Ελλάδα όπως για παράδειγμα η Citibank δεν καλύπτονται από την Τράπεζα της Ελλάδος αλλά από τη Μεγάλη Βρετανία. Αυτό σημαίνει ότι οι πελάτες της Citi που έχουν λεφτά στην Ελλάδα υπόκεινται στο αγγλικό δίκαιο.

Το ανώτατο όριο αποζημίωσης που ισχύει για τις επενδυτικές υπηρεσίες κατά τον Ιανουάριο του 2011 ανέρχεται στο ποσό των 50.000 στερλινών Μεγάλης Βρετανίας (GBP) ανά πελάτη. Στην Ελλάδα τις καταθέσεις τις εγγυάται το ελληνικό κράτος μέσω  του Ταμείου Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ). Σήμερα το «ΘΕΜΑ» με 17  ερωτήσεις σάς δίνει τις απαντήσεις σχετικά με τις καταθέσεις στην Ελλάδα.

Πώς και πότε ισχύει η προστασία των ελληνικών τραπεζών;

Αν και μέχρι σήμερα σε όλες τις χρεοκοπίες τραπεζών στην Ελλάδα δεν θίχτηκαν στο παραμικρό οι καταθέτες, η ελληνική νομοθεσία προβλέπει προστασία των καταθέσεων μέχρι του ορίου των 100.000 ευρώ.

Ο κίνδυνος μετάδοσης της κρίσης σε όλο το τραπεζικό σύστημα είναι τεράστιος ακόμη και στην περίπτωση που προστατευτούν οι καταθέσεις μέχρι το παραπάνω πλαφόν. Για τον λόγο αυτό, σε όλες τις περιπτώσεις (Αγροτική, Τ Bank, Proton Bank, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο) το σύνολο των καταθέσεων μεταφέρθηκε είτε σε άλλη τράπεζα είτε σε νεοσυσταθέν «καλό» πιστωτικό ίδρυμα.

Πώς ακριβώς προστατεύομαι όταν έχω λογαριασμό σε μια τράπεζα;

O νόμος προστατεύει τις πρώτες 100.000 ευρώ ανά καταθέτη ανά τράπεζα. Εάν σε έναν λογαριασμό οι δικαιούχοι είναι δύο, ο καθένας προστατεύεται για 100.000 ευρώ, δηλαδή προστατεύονται έως και 200.000 ευρώ. Με τρεις συνδικαιούχους το όριο αυξάνεται στις 300.000 ευρώ, με τέσσερις στις 400.000 ευρώ κ.ο.κ.

Εάν έχω προθεσμιακή κατάθεση, προστατεύομαι;

Ως καταθέσεις ορίζονται τα πιστωτικά υπόλοιπα των κατατεθειμένων σε λογαριασμούς κεφαλαίων ή τα πιστωτικά υπόλοιπα προσωρινού χαρακτήρα που προκύπτουν κατά τις συνήθεις τραπεζικές συναλλαγές. Δηλαδή απλοί λογαριασμοί, προθεσμιακοί, όψεως, τρεχούμενοι κ.λπ. Αντίθετα, όσοι έχουν ομόλογα της τράπεζας ή μετοχές δεν καλύπτονται από την εγγύηση των 100.000 ευρώ.

Τι γίνεται στην περίπτωση των κοινών καταθετικών λογαριασμών;

Στις περιπτώσεις λογαριασμών που έχουν ανοιχτεί στο όνομα δύο ή περισσοτέρων προσώπων από κοινού (κοινός λογαριασμός) το τμήμα που αναλογεί σε κάθε καταθέτη του κοινού λογαριασμού θεωρείται χωριστή κατάθεση του κάθε δικαιούχου του λογαριασμού και, συνυπολογιζομένων και των λοιπών καταθέσεών του, καλύπτεται μέχρι το όριο των 100.000 ευρώ για κάθε δικαιούχο. Ετσι, εάν κάποιος έχει έναν λογαριασμό με 80.000 ευρώ και έναν κοινό λογαριασμό δύο ατόμων με 50.000 ευρώ, τότε το πρώτο πρόσωπο δικαιούται 100.000 (από τα 105.000 ευρώ) και το δεύτερο 25.000 ευρώ.

Τι γίνεται με τους ανήλικους συνδικαιούχους μιας κατάθεσης;

Οι ανήλικοι δεν διαφοροποιούνται ως καταθέτες για τα δικαιώματα από την προστασία των καταθέσεών τους. Τα δικαιώματα όμως αυτά τα ασκούν οι έχοντες τη γονική μέριμνα.

Τι γίνεται όταν υπάρχουν κοινοί λογαριασμοί στην ίδια τράπεζα;

Παράδειγμα: Ο Α’ καταθέτης έχει σε κοινό λογαριασμό με τον Β’ καταθέτη 150.000 ευρώ. Ο Α’ καταθέτης έχει, σε άλλο κοινό λογαριασμό που τηρείται στην ίδια τράπεζα, με τον Γ' καταθέτη 100.000 ευρώ. Ποιες είναι οι αποζημιώσεις σε περίπτωση ενεργοποίησης του ΤΕΚΕ και για τους τρεις καταθέτες;

Στο παράδειγμα ο Α’ καταθέτης δικαιούται αποζημίωση 100.000 ευρώ, ο Β’ καταθέτης  75.000 ευρώ και ο Γ΄ 50.000 ευρώ.

Τι γίνεται όταν ένας καταθέτης έχει καταθέσεις σε δύο τράπεζες;

Το παρακάτω παράδειγμα είναι ενδεικτικό: Ο καταθέτης Α’ έχει σε κοινό λογαριασμό με τον καταθέτη Β’ στη Χ τράπεζα 100.000 ευρώ. Ο ίδιος καταθέτης Α’ έχει, σε άλλο ατομικό λογαριασμό που τηρείται σε άλλη τράπεζα Ψ  100.000 ευρώ. Ποιες είναι οι αποζημιώσεις για τους Α’, Β’, σε περίπτωση ενεργοποίησης του ΤΕΚΕ και για τις δύο τράπεζες ταυτόχρονα;

Στο παράδειγμα, ο καταθέτης Α’ δικαιούται αποζημίωση 50.000 ευρώ από την τράπεζα Ι και 100.000 ευρώ από την τράπεζα ΙΙ, ενώ ο καταθέτης Β’ δικαιούται αποζημίωση ύψους 50.000 ευρώ από την τράπεζα Ι.

Τα νομικά πρόσωπα καλύπτονται από την εγγύηση του Ταμείου Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων;

Τα νομικά πρόσωπα καλύπτονται από την εγγύηση του ΤΕΚΕ έως το ποσό των 100.000 ευρώ. Στην Κύπρο για παράδειγμα εξαιρέθηκαν από το «κούρεμα» δήμοι και πανεπιστήμια. 

Εάν έχω δάνεια σε ένα πιστωτικό ίδρυμα, τι συμβαίνει σε περίπτωση που οι καταθέσεις στο πιστωτικό ίδρυμα καθίστανται μη διαθέσιμες;

Για τον υπολογισμό της αποζημίωσης από το ΤΕΚΕ, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές από δάνεια συμψηφίζονται με το συνολικό υπόλοιπο των καταθέσεων.

Οι τόκοι μιας κατάθεσης συμπεριλαμβάνονται στην αποζημίωση;

Στο όριο των 100.000 ευρώ συμπεριλαμβάνονται και οι δεδουλευμένοι τόκοι μέχρι την ημέρα  που η κατάθεση καθίσταται μη διαθέσιμη.

Οι προπληρωμένες κάρτες (prepaid cards) θεωρούνται καταθέσεις;

Τα εισπραττόμενα, από την τράπεζα, ποσά για την έκδοση καρτών ηλεκτρονικού χρήματος δεν θεωρούνται καταθέσεις. Αρα τα χρήματα χάνονται.

Η αποζημίωση μιας προθεσμιακής σε δολάρια ή ελβετικά φράγκα θα γίνει σε δολάρια ή σε ευρώ;

Η αποζημίωση καταβάλλεται σε ευρώ. Για τη μετατροπή των δολαρίων σε ευρώ εφαρμόζονται οι εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις περί συναλλάγματος και κίνησης κεφαλαίων.

Εάν φυλάσσω τα χρήματά μου σε θυρίδα τράπεζας, είναι εγγυημένα;

Τα χρήματα αυτά και ό,τι άλλο περιέχει η θυρίδα δεν καλύπτονται από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ).

Ποια πιστωτικά ιδρύματα συμμετέχουν στο Σκέλος Κάλυψης Καταθέσεων (ΣΚΚ) του Ταμείου Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ);

Στο Σκέλος Κάλυψης Καταθέσεων συμμετέχουν υποχρεωτικά όλα τα πιστωτικά ιδρύματα που έχουν λάβει άδεια ίδρυσης και λειτουργίας στην Ελλάδα εκτός του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων. Ως εκ τούτου, το ΤΕΚΕ καλύπτει και τις καταθέσεις υποκαταστημάτων ελληνικών τραπεζών σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης ή τρίτες χώρες.

Καλύπτει το ΤΕΚΕ καταθέσεις υποκαταστημάτων τραπεζών των οποίων η έδρα είναι σε χώρα της Ε.Ε. όπως το Ηνωμένο Βασίλειο κ.ά.;

Οι τράπεζες του Ηνωμένου Βασιλείου (π.χ. Citibank) δεν συμμετέχουν στο ΤΕΚΕ της Ελλάδος, διότι προέρχονται από χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και συμμετέχουν υποχρεωτικά στο Σύστημα Εγγύησης Καταθέσεων των χωρών τους.

Πόσο σύντομα μπορώ να πάρω την αποζημίωσή μου σε περίπτωση που οι καταθέσεις σε πιστωτικό ίδρυμα καθίστανται μη διαθέσιμες - και από ποιο φορέα;

Το ΤΕΚΕ καταβάλλει τις σχετικές αποζημιώσεις που αφορούν μη διαθέσιμες καταθέσεις εντός 20 εργάσιμων ημερών από την ημέρα κατά την οποία οι καταθέσεις καθίστανται μη διαθέσιμες. Σε έκτακτες περιπτώσεις η προθεσμία αυτή μπορεί να παραταθεί για διάστημα που δεν υπερβαίνει τις 10 εργάσιμες ημέρες.

Γ. Δημητρομανωλάκης

newmoney