Κακός σύμβουλος ο…εισπρακτικός πανικός!

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς προφήτης για να εκφράζει αμφιβολίες σχετικά με την τύχη της φορολογικής «μεταρρύθμισης» που επαγγέλλεται ο κύριος Στουρνάρας υπό την… ευγενή εποπτεία της Τρόικας. Γιατί οι προτεινόμενες νομοθετικές ρυθμίσεις, είτε στη μίνι είτε στη μάξι εκδοχή τους, αποτελούν ανέμπνευστες επαναλήψεις προηγούμενων συνταγών με ένα πρόσθετο στοιχείο: τo δανειακό βρόχο και την έκδηλη ταμειακή απόγνωση!
Μια απλή ανάγνωση των φορολογικών στοιχείων του έτους 2011, όπως προκύπτουν από τα επίσημα στατιστικά της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων, καταδεικνύει την παθογένεια του συστήματος και επιβεβαιώνει ότι αυτή δεν πρόκειται να διορθωθεί με το νέο κυβερνητικό νομοσχέδιο.
Ακριβώς επειδή δεν αντιμετωπίζονται δραστικά οι χρόνιες αδυναμίες που καθιστούν το ελληνικό φορολογικό σύστημα διάτρητο, αναξιόπιστο και εν τέλει κοινωνικά άδικο.
Τρία είναι τα στοιχεία που προκαλούν κατάπληξη και οδηγούν σε αβίαστα συμπεράσματα:

1. Η αυξανόμενη (με δραματικούς ρυθμούς) αναλογία των έμμεσων φόρων έναντι των άμεσων με τα κάθε λογής χαράτσια, τις αυξήσεις στο ΦΠΑ, τις αυξήσεις στους φορολογικούς συντελεστές «ειδών πολυτελείας» και άλλων αγαθών μαζικής κατανάλωσης.
2. Η συγκριτικά μικρή συμμετοχή των νομικών προσώπων (επιχειρήσεων) στο συνολικό ποσό του καταβαλλόμενου φόρου (29,5% σε σχέση με το δυσβάστακτο 55% μισθωτών και συνταξιούχων).
3. Τα εισοδήματα… πείνας που εξακολουθούν να δηλώνονται από κατηγορίες εργαζομένων που σε αντίθεση με τους μισθωτούς δεν φορολογούνται στηn πηγή (ελεύθεροι επαγγελματίες, έμποροι, βιοτέχνες, αγρότες και πάσης φύσεως «επιτηδευματίες»).

Ο πρώτος παράγοντας παθογένειας δεν είναι και τόσο… διαχρονικός. Γιατί αποτελεί συνέπεια των πρόσφατων φοροεπιδρομών που επιβλήθηκαν, χωρίς το παραμικρό εισοδηματικό κριτήριο, στο σύνολο του πληθυσμού, μέσω των διαδοχικών Μνημονίων.
Οι συνεχείς αυξήσεις των έμμεσων φόρων είχαν οριζόντια διάσταση και τυφλό εισπρακτικό χαρακτήρα με αποτέλεσμα το «γονάτισμα» της κατανάλωσης σε πολλούς κλάδους και βεβαίως την τελική υστέρηση στα έσοδα! Παρ’ όλα αυτά, η ίδια συνταγή συνεχίζεται μαζί με δραστικές αυξήσεις και στην άμεση φορολογία.
Η χαμηλή συνεισφορά των επιχειρήσεων στα φορολογικά βάρη, παρά τους υψηλότατους συντελεστές που επιβάλλονται, οφείλεται πρωτίστως στην απόκρυψη κερδών και θα μπορούσε ίσως να θεραπευτεί με την επιβολή φόρου κύκλου εργασιών (τζίρος) που δυσκολότερα επιδέχεται μεθόδων λογιστικής αλλοίωσης. Αλλά κι αυτό απερρίφθη ως σκέψη από τους αρμοδίους με το επιχείρημα ότι ως μέτρο διαπνέεται από… αντι-αναπτυξιακή λογική (σ.σ. εδώ γελάμε…).
Τέλος, το πρόβλημα της «μαύρης τρύπας» στα εισοδήματα των ελεύθερων επαγγελματιών είναι πράγματι διαχρονικό και αποτελεί το γόρδιο δεσμό του φορολογικού στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, που, μεταξύ άλλων, παραπέμπει στο θέμα των αποδείξεων και των αδιέξοδων πειραματισμών που ζήσαμε.
Σε κάθε περίπτωση, το φορολογικό σύστημα, μέσα από ένα ατελέσφορο, διαρκές «ράβε-ξήλωνε», εξακολουθεί να διαπνέεται από μια νοσηρή αρχή διάκρισης των φορολογούμενων πολιτών σε «έξυπνους» και «κορόιδα». Γιατί, στην πράξη, ολόκληρη η φιλοσοφία του διευκολύνει με τρόπο σκανδαλώδη τη φορο-αποφυγή για ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού.
Τα επίσημα συγκεντρωτικά στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων καταμαρτυρούν με τον πιο κραυγαλέο τρόπο ποιοι είναι οι πραγματικοί στυλοβάτες (δηλαδή τα συνήθη υποζύγια και εν τέλει τα… κορόιδα) της φορολογικής «αιμοδοσίας» και ποιοι είναι οι δυνητικοί λουφαδόροι της εθνικής προσπάθειας που κρύβουν, με την ανοχή της Πολιτείας, τα πραγματικά τους εισοδήματα.
Δυστυχώς, τα πράγματα δεν αναμένεται να αλλάξουν με τις προτάσεις του κ. Στουρνάρα. Ακόμη και η επινόηση κεφαλικού φόρου για τους ελεύθερους επαγγελματίες διακρίνεται από μια τυφλή εισπρακτική λογική και δεν κάνει καμία διάκριση μεταξύ όσων έχουν πράγματι φοροδοτική ικανότητα και εκείνων που απλώς πένονται…
Η βασική αδυναμία του συστήματος είναι ότι δεν εντοπίζει τη δημιουργία πλούτου στην πηγή, για να καθορίσει και να εισπράξει εν τέλει το μερίδιο που αναλογεί στο «εθνικό ταμείο». Αποτέλεσμα αυτού είναι να λειτουργεί η κυβέρνηση υπό το κράτος εισπρακτικού πανικού και να επιβάλλει φόρους που είναι αμφίβολο αν θα εισπραχθούν, όσο και εκβιαστικά αν απαιτούνται. Γιατί προσωπικά δεν γνωρίζω άλλη χώρα, πολιτισμένη ή μη, που να έχει ποινικοποιήσει φορολογικά την… ηλεκτροδότηση!
Του Γιώργου Χαρβαλιά
(Δημοσιεύεται στον Τύπο της Κυριακής)