ΤΑ ΠΑΡΑΔΟΞΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Κων/νος Αδριανουπολίτης
Εκπαιδευτικός- ερευνητής

Δεν μπορούμε να μην προβάλουμε τα παράδοξα της ελληνικής εκπαίδευσης εάν ενδιαφερόμαστε πραγματικά γι΄ αυτήν και τη βελτίωσή της.

1. Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Ελλάδας η παιδεία παρέχεται δωρεάν. Από την Ε.Σ.Υ.Ε. ανακοινώθηκε (2004-2005) ότι δαπανώνται περισσότερα από 1.401 εκατομμύρια € ετησίως προκειμένου οι μαθητές να αποκτήσουν βασικές δεξιότητες και γνώσεις που σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. κατακτώνται μέσα και όχι έξω, από το εκπαιδευτικό σύστημα. Συγκεκριμένα596 εκατομμύρια € περίπου δαπανώνται κάθε χρόνο στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση για την εκμάθηση ξένων γλωσσών, ενώ για τα ιδιαίτερα μαθήματα και τα φροντιστήρια δαπανώνται 805 εκατομμύρια €.

2. Η Ελλάδα δεν είναι τελευταία στο κατά κεφαλήν εισόδημα μεταξύ των χωρών μελών της Ε.Ε.

αλλά, είναι τελευταία επί σειρά ετών, όσον αφορά τις δαπάνες της για την παιδεία, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat,.

 3. Η Ελλάδα έχει τους περισσότερους φοιτητές (29,9%), (Μ.Ο. EU. 17.4%) μεταξύ των 27 χωρών - μελών της Ε.Ε., ακολουθούμενη από τη Σλοβενία με 25,7% και τη Λετονία με 24,4% (key data on education in Europe 2009). Σύμφωνα με το Δείκτη Ευημερίας του Legatum, ενός θινκ-τανκ με έδρα το Λονδίνο, η Ελλάδα έχει το υψηλότερο ποσοστό εγγραφών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση παγκοσμίως. Ταυτόχρονα η Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση στην ανεργία των πτυχιούχων Ανώτατης Εκπαίδευσης σε ολόκληρη την Ε.Ε. των 27, σύμφωνα με στοιχεία της Κομισιόν.

4. Ο Έλληνας μαθητής δαπανά πάρα πολλές ώρες ημερησίως σε σχολείο – φροντιστήριο κλπ.,χαρακτηρίζεται ως άτομο σκληρά εργαζόμενο, αλλά στους διεθνείς διαγωνισμούς της PISA οι μαθητές μας καταλαμβάνουν τις τελευταίες θέσεις μαζί με την Τουρκία και το Μεξικό, σε ότι αφορά τα μαθηματικά τις φυσικές επιστήμες και τις αναγνωστικές ικανότητες.

5. Σε όλη την Ε.Ε. τα ποσοστά ανεργίας και επιπέδου εκπαίδευσης επηρεάζονται άμεσα και αντιστρόφως ανάλογα, με εξαίρεση την Ελλάδα, όπου η διαφορά είναι σχεδόν μηδαμινή. Σύμφωνα με έρευνα της Eurostat (έτος 2000), για το εργατικό δυναμικό, o M.O. του ποσοστού ανεργίας (25 – 64 ετών) στην Ε.Ε. των 15 είναι: απόφοιτοι πτυχιούχοι 4.4% και απόφοιτοι υποχρεωτικής εκπαίδευσης 10,7%. Στην Ελλάδα οι πτυχιούχοι έχουν ποσοστό 7,1% και οι απόφοιτοι υποχρεωτικής εκπαίδευσης 7.9%.

6. Η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις της Ε.Ε. στη συμμετοχή των ενηλίκων στη δια βίου μάθηση με ποσοστό 2,9% ακολουθούμενη από τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία. Ο Μ.Ο. της Ε.Ε. των 27 είναι 9,5% με πρώτη τη Σουηδία με ποσοστό 32,4%.

7. Η Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση στην Ελλάδα είναι υποβαθμισμένη ποιοτικά και ποσοτικά σε αντίθεση με τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. Ας μου επιτραπεί να αναφέρω την περίπτωση της Γερμανίας η οποία έχει ανεπτυγμένο σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, έχει τους λιγότερους φοιτητές στην Ε.Ε. των 27 (αναλογικά με τον πληθυσμό της, key data on education in Europe 2009), και την ισχυρότερη οικονομία της Ευρωζώνης. Η νοοτροπία που έχει καλλιεργηθεί στην ελληνική κοινωνία για «πανεπιστημιακό πτυχίο σε όλους και διορισμός όλων στο δημόσιο» πρέπει να εκλείψει. Η Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση, η Επαγγελματική Κατάρτιση, η Δια Βίου Μάθηση κλπ. θέλουμε να πιστεύουμε ότι ανήκουν στις πρώτες προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης, αν κρίνουμε και από την αλλαγή του ονόματος του Υπουργείου παιδείας. Ίδωμεν.