Όλα τα νέα όρια ηλικίας συνταξοδότησης

Μεγάλες είναι οι ανατροπές που φέρνει στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης η εφαρμογή του νόμου 4093/12. Εκατοντάδες χιλιάδες ασφαλισμένοι σε ΙΚΑ, ΔΕΚΟ, τράπεζες, και Δημόσιο εγκλωβίζονται από τις νέες προϋποθέσεις και οδηγούνται αναπόδραστα για σύνταξη είτε στο 67^ο έτος με 15 έτη εργασίας είτε στο 62^ο αλλά με 40 χρόνια εργασίας. Κατά 2 έτη (από τα 50 στα 52) αυξάνεται και η ηλικία συνταξιοδότησης για τους ναυτικούς, σε συνδυασμό με την υποχρεωτική θαλάσσια υπηρεσία.

Ολες οι αλλαγές καθώς και ποιοι ασφαλισμένοι επηρεάζονται περισσότερο αναλύονται στην πολυσέλιδη εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, την οποία φέρνει στη δημοσιότητα ο Τύπος της Κυριακής. Σε πολλές περιπτώσεις ασφαλισμένων στο ΙΚΑ, η αύξηση των ορίων ηλικίας φτάνει μέχρι και τα 5 χρόνια. Ενώ στα Tαμεία των ΔΕΚΟ

και τραπεζών περισσότερο επηρεάζονται οι γυναίκες που δεν συμπληρώνουν το 2010 το 55^ο έτος της ηλικίας τους και θα υποχρεωθούν να πάνε για σύνταξη είτε στα 62 (μειωμένη) είτε στα 67!

Σύμφωνα με την εγκύκλιο από 1η/1/2013:

1. Καθορίζεται ως γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης το 67^ο έτος και ελάχιστος χρόνος ασφάλισης τα 15 έτη (4.500 ημέρες ασφάλισης).
2. Οι γενικές συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις καθορίζονται σε 40 έτη ασφάλισης (12.000 ημέρες ασφάλισης) και 62^οέτος ηλικίας.  
3. Εξαιρούνται από την αύξηση των ορίων ηλικίας ή και του χρόνου ασφάλισης α) οι ασφαλισμένες που θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης ως μητέρες ανίκανων τέκνων για κάθε βιοποριστική εργασία και β) οι ασφαλισμένοι των φορέων κοινωνικής ασφάλισης που έχουν ενταχθεί σε καθεστώς εργασιακής εφεδρείας του ν. 4024/2011.
4. Διασφαλίζονται τα θεμελιωμένα και κατοχυρωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα. 
5. Οσοι δηλαδή συμπλήρωσαν το 2010 και το 2011 ή συμπληρώνουν ως τις 31/12/2012 τα απαιτούμενα ένσημα και το όριο ηλικίας που ζητά ο νόμος, (θεμελιωμένα δικαιώματα) δεν θίγονται από την αύξηση στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Αντίστοιχα και όσοι ασφαλισμένοι έχουν συμπληρώσει τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης του 2010 ή του 2011 ή του 2012, αλλά δεν έχουν την ηλικία που ζητά ο νόμος, επίσης δεν θίγονται καθώς κατοχυρώνουν το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν στο μέλλον με το όριο ηλικίας που ισχύει την κάθε χρονιά. Σε αυτή την περίπτωση όμως δεν ανήκουν όλοι οι ασφαλισμένοι, όπως φαίνεται από τα παραδείγματα της εγκυκλίου. Το θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα μπορεί να ασκηθεί οποτεδήποτε και ο ασφαλισμένος έχει τη δυνατότητα να συνεχίσει εργαζόμενος. Κατοχυρωμένο δικαίωμα υπάρχει όταν ο ασφαλισμένος συμπληρώνει συγκεκριμένο χρόνο ασφάλισης κατά περίπτωση (ή όριο ηλικίας σε συγκεκριμένες περιπτώσεις) και με το δεδομένο αυτό έχει το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθεί με ορισμένο συνδυασμό χρόνου ασφάλισης και ορίου ηλικίας κατά τη συμπλήρωσή του.  
6. Το δικαίωμα αναγνώρισης πλασματικών χρόνων ασφάλισης εξακολουθεί να υφίσταται για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν από 1η.1.2011 και εφεξής. Η αίτηση μπορεί να υποβληθεί είτε πριν είτε μετά το έτος τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης του οποίου επιθυμούν να κατοχυρώσουν οι ασφαλισμένοι. Στην πράξη έρχεται μια έξτρα διευκόλυνση στην εξαγορά πλασματικών ετών, καθώς, έτσι όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο, ένας ασφαλισμένος μπορεί να κατοχυρώσει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης του 2011 ακόμη και μετά το 2013! Η αναγνώριση μπορεί να γίνει ακόμη και ταυτόχρονα με την αίτηση συνταξιοδότησης. Τα πλασματικά που αναγνωρίζονται είναι 5 χρόνια φέτος, 6 το 2013 και 7 έτη από το 2014 και μετά.

Στο ΙΚΑ οι νέες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης είναι οι εξής:

* Για τους ασφαλισμένους που συνταξιοδοτούνται λόγω 35ετίας, ο χρόνος ασφάλισης από 1η.1.2013 αναπροσαρμόζεται στα 12.000 ημερομίσθια και το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης διαμορφώνεται στο 62^ο έτος. Σε κάθε περίπτωση το δικαίωμα για σύνταξη μέχρι το τέλος του 2012 κατοχυρώνεται με το χρόνο ασφάλισης που απαιτείται όταν ο ασφαλισμένος έχει συμπληρώσει τις 10.500 ημέρες ασφάλισης.

* Για τους ασφαλισμένους που συνταξιοδοτούνται με 10.000 ημέρες ασφάλισης αυξάνεται στο 62^ο το όριο ηλικίας για άντρες και γυναίκες. Ειδικά για τις γυναίκες αυξάνεται στις 12.000 ημέρες ασφάλισης ο συντάξιμος χρόνος που απαιτείται για τη λήψη πλήρους και μειωμένης σύνταξης.

* Για τις μητέρες ανηλίκων αυξάνονται από 1η.1.2013 τα όρια ηλικίας λήψης πλήρους και μειωμένης σύνταξης. Για παράδειγμα ασφαλισμένη μητέρα που κατά το έτος 2012 συμπληρώνει τις 5.500 ημέρες ασφάλισης και έχει ανήλικο παιδί συνταξιοδοτείται οποτεδήποτε με πλήρη σύνταξη στο 60^ό έτος της ηλικίας ή στο 55^ο έτος, με μειωμένη σύνταξη. Ασφαλισμένη που συμπληρώνει από 1η.1.2013 και εφεξής τις 5.500 ημέρες ασφάλισης και έχει συγχρόνως ανήλικο παιδί, συνταξιοδοτείται με πλήρη σύνταξη στο 67^ο έτος της ηλικίας ή με μειωμένη στο 62^ο έτος.

* Για τους ασφαλισμένους στα βαρέα και ανθυγιεινά αυξάνεται σταδιακά αρχής γενομένης από 1η.1.2013 το όριο ηλικίας λήψης πλήρους και μειωμένης σύνταξης με 10.500 ημέρες ασφάλισης εκ των οποίων οι 7.500 ημέρες εργασίας στα βαριά και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Το όριο ηλικίας αυξάνεται από το 60^ό και 9 μήνες το 2013 για πλήρη σύνταξη στο 62^ο και από το 58^ο και 9 μήνες στο 60^ό για μειωμένη.

* Για τις ασφαλισμένες που συνταξιοδοτούνται με 4.500 ημέρες ασφάλισης, το όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη αυξάνεται στο 67^ο έτος από 1η.1.2013 και για μειωμένη αντίστοιχα στο 62^ο.

ΠΙΝΑΚΕΣ

Ασφαλισμένοι μέχρι 31.12.1992 (με τη συμπλήρωση 10.500 ημερών ασφάλισης)
ΕΤΟΣ	ΗΜΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ	ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
2010	10.500	58
2011	10.800	58
2012	11.100	59
2013	12.000	62

Γυναίκες που συνταξιοδοτούνται με 10.000 ημέρες ασφάλισης
ΕΤΟΣ	ΗΜΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ	ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
		ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗ	ΜΕΙΩΜΕΝΗ
2010	10.000	57	55
2011	10.400	58	56
2012	10.800	58,5	56,5
2013	12.000	62	60

Για μειωμένη σύνταξη απαιτούνται 100 ημέρες κατ’ έτος την προηγούμενη του έτους υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης 5ετία.

Αντρες που συνταξιοδοτούνται με 10.000 ημέρες ασφάλισης
ΕΤΟΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ	ΗΜΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ	ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
		ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗ	ΜΕΙΩΜΕΝΗ
2010	10.000	62	60
2011	10.000	63	60
2012	10.000	63,5	60
2013	10.000	67	62

Για τη λήψη μειωμένης σύνταξης απαιτείται από το συνολικό κατά περίπτωση απαιτούμενο αριθμό ημερών ασφάλισης να έχουν πραγματοποιηθεί 100 ημέρες κατ’ έτος την αμέσως προηγούμενη του έτους υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης 5ετία.

Γυναίκες - σύνταξη γήρατος με 4.500 ημέρες ασφάλισης (ασφαλισμένες μέχρι 1992)
ΕΤΟΣ	ΗΜΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ	ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
		Πλήρης σύνταξη	Μειωμένη
2010	4.500	60	55
2011	4.500	61	56
2012	4.500	62	57
2013	4.500	67	62

Μειωμένη με 100 ημέρες ασφάλισης κατ’ έτος την προηγούμενη της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης 5ετία.

Μητέρες ανήλικων παιδιών, μέχρι 31/12/92 ασφαλισμένες
ΕΤΟΣ	ΗΜΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ	ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΠΛΗΡΗΣ-                  ΜΕΙΩΜΕΝΗ
2010	5.500	55	50
2011	5.500	57	52
2012	5.500	60	55
2013	5.500	67	62

Ασφαλισμένοι στα Βαρέα και ανθυγιεινά.

ΕΤΟΣ	ΗΜΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ	ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
		ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗ	ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΞΗ
2010	10.500	55	53
2011	10.500	55 & 9 μήνες	53 & 9 μήνες
2012	10.500	56 & 6 μήνες	54 & 6 μήνες
2013	10.500	60 & 9 μήνες	58 & 9 μήνες
2014	10.500	61 & 6 μήνες	59 & 6 μήνες
2015	10.500	62	60