Το προηγούμενο Σαββατοκύριακο βρέθηκα στην Καρδίτσα. Την Κυριακή το πρωί, ενώ έπινα καφέ με φίλους, κάθισε μαζί μας ένας θυμωμένος άνθρωπος, κρατώντας έναν τεράστιο φάκελο με έγγραφα. Άρχισε να μου τα δείχνει με ανυπομονησία και να μου επισημαίνει τις υπογραμμισμένες παραγράφους. Ήταν ο σύζυγος της διευθύντριας του 2ου Δημοτικού Σχολείου Καρδίτσας, η οποία, πριν από δέκα περίπου μέρες, πιάστηκε στα χέρια με τον γυμναστή και κάλεσαν την αστυνομία.
Απ' ό,τι κατάλαβα, η συγκεκριμένη διευθύντρια ήταν από αυτούς που πήραν στα σοβαρά την αξιολόγηση και, παράλληλα με τις προσωπικές φιλοδοξίες, επιδιώκουν να ανταποκριθούν στις τυπικές αρμοδιότητες της διοίκησης ενός σχολείου. Στον αντίποδα, υπάρχουν οι συνάδελφοι που συνήθισαν σε ένα διαφορετικό καθεστώς και σε συνδυασμό με τη μείωση του μισθού τους, δεν θέλουν να αλλάξουν συνήθειες.
Το να προσπαθούμε, όμως, να επιβραβεύσουμε τον έναν ή να δικαιολογήσουμε τον άλλον, είναι τουλάχιστον απλοϊκό και ανώριμο. Το ζήτημα είναι ότι αυτή τη στιγμή, σε όλα τα σχολεία της χώρας, οι νευρώσεις δασκάλων και καθηγητών βρίσκονται σε οριακό σημείο. Τσακώνονται καθημερινά και το μίσος μεγαλώνει με την παραμικρή αφορμή. Με λίγα λόγια, το Υπουργείο με την προχειρότητα της αξιολόγησης (όταν τελειώσουν τα λεφτά του ΕΣΠΑ θα την ξεχάσουν σε λίγες μέρες…) έσπειρε ζιζάνια σε όλες τις σχέσεις των εκπαιδευτικών και τους έβαλε να σκοτώνονται μεταξύ τους. Φυσικά, είναι και πάλι αδιάφορο ότι τα παιδιά την πληρώνουν και ότι διαλύονται οι σχολικές κοινότητες!
Για όλες αυτές τις νευρώσεις υπάρχουν συγκεκριμένοι παράγοντες που αποδεικνύουν ότι η αξιολόγηση είναι μια φαρσοκωμωδία. Πρώτον, η γελοιότητα να μαζεύουν οι πάντες χαρτιά σεμιναρίων (πληρώνουν και τα τους τα δίνουν, δεν παρακολουθούν!!!), και να φουσκώνουν φακέλους με μεταπτυχιακά δεν καθιστά κανέναν ικανότερο από τον άλλον. Και δεύτερον, όταν οι Διευθυντές των σχολείων (πέρα από το ότι οι περισσότεροι είναι μάλλον ακατάλληλοι) δεν καλύπτονται από το Υπουργείο Παιδείας, δεν υπάρχει περίπτωση να ασκήσουν έλεγχο στους εκπαιδευτικούς τους.
Η συγκεκριμένη, λοιπόν, διευθύντρια πήγε να «χαλάσει την πιάτσα» αλλά το έκανε με λάθος τρόπο. Θυμάμαι εδώ τι μου είπε ο Νίκος Σιούτας, διευθυντής ενός από τα καλύτερα σχολεία της χώρας, του 4ου Δημοτικού Ν. Σμύρνης. «Τον πρώτο χρόνο που πήγα, Ανδρέα, δεν έκανα απολύτως τίποτα. Μόνο παρατηρούσα και μάθαινα δασκάλους, μαθητές και γονείς. Αφού λοιπόν κατάλαβα με ποιους είχα να κάνω, τότε μόνο ξεκίνησα να προτείνω καινούρια πράγματα και να χτίζω συμμαχίες. Έτσι έφτιαξα αυτήν την κοινότητα που βλέπεις τώρα!».
Με λίγα λόγια, η διοίκηση είναι θέμα πολιτικής. Και η πολιτική η τέχνη του εφικτού. Γιατί αν δεν θέλει κάποιος να σωθεί πρέπει πρώτα να τον πείσεις τι θα πει «διάσωση». Και μετά να ξεκινήσεις τα ωραία σου σχέδια. Αν, λοιπόν, η διευθύντρια της Καρδίτσας είχε όνειρα και όρεξη για το σχολείο, αν ήθελε τους δασκάλους να τηρούν το ωράριο και να εφαρμόζουν παραπάνω προγράμματα, έπρεπε πρώτα να εξασφαλίσει συναίνεση και μετά να επικαλεστεί νόμους και κανόνες. Μα δεν είναι αυτονόητο να εφαρμόζεις τους κανόνες; Καθόλου δεν είναι, γιατί η Διεύθυνση της Πρωτοβάθμιας και το Υπουργείο την «άδειασαν»! Ούτε την υπερασπίστηκαν (το συνηθίζουν άλλωστε με όλους), ούτε και ανέλαβαν την ευθύνη της διαχείρισης της κατάστασης.
Πώς λοιπόν θέλεις να στηρίξεις τις επιλογές του Υπουργείου Παιδείας, όταν το ίδιο δεν έχει σκοπό να σε στηρίξει και να σε υπερασπιστεί, όταν χρειαστεί; Σε επέλεξε αλλά αδιαφορεί για σένα. Σε βλέπει ως αναλώσιμη. Κι οι γονείς; Η μειοψηφία μόνο του Συλλόγου Γονέων την υπερασπίστηκε, γιατί προφανώς διατηρούσαν «καλές σχέσεις» με τους άλλους δασκάλους.
Όπως και να 'χει, τα σχολεία χρειάζονται «ηγέτες», όπως και κάθε σύστημα που διαχειρίζεται τύχες ανθρώπων και μάλιστα μικρών παιδιών. Τα σχολεία είναι κοινότητες και ικανός διευθυντής είναι αυτός που εμπνέει κύρος και δύναμη, ειδικά σε μια ελληνική «ζούγκλα» όπου η εμπιστοσύνη, η ανεκτικότητα, η ευγένεια, και η συλλογικότητα έχουν χαθεί, εδώ και πολλά χρόνια.
Γι' αυτό επιμένω πως μόνη λύση είναι τα σχολεία να παραδοθούν στις τοπικές κοινωνίες και στους δήμους. Ας αναλάβουν οι ίδιοι την ευθύνη για το επίπεδο που θέλουν στον τόπο τους. Γιατί έτσι όπως είναι τώρα η κατάσταση, σιγά-σιγά, θα δούμε μαθητές να σπεύδουν στους συλλόγους να συμβουλέψουν τους καθηγητές τους και να τους χωρίζουν από τους καθημερινούς τους καυγάδες. To bullying δεν γίνεται πια μεταξύ μαθητών αλλά μεταξύ δασκάλων!
Ανδρέας Ζαμπούκας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου